L
L
a
a
h
h
u
u
s
s
a
a
r
r
o
o
A
A
ŭ
ŭ
t
t
o
o
r
r
o
o
:
:
A
A
r
r
t
t
u
u
r
r
o
o
P
P
é
é
r
r
e
e
z
z
R
R
e
e
v
v
e
e
r
r
t
t
e
e
U
U
n
n
u
u
a
a
n
n
o
o
v
v
e
e
l
l
o
o
d
d
e
e
l
l
a
a
a
a
ŭ
ŭ
t
t
o
o
r
r
o
o
;
;
v
v
e
e
r
r
k
k
i
i
t
t
a
a
e
e
n
n
l
l
a
a
h
h
i
i
s
s
p
p
a
a
n
n
a
a
l
l
i
i
n
n
-
-
g
g
v
v
o
o
k
k
a
a
j
j
t
t
r
r
a
a
d
d
u
u
k
k
i
i
t
t
a
a
a
a
l
l
k
k
e
e
l
l
k
k
a
a
j
j
i
i
d
d
i
i
o
o
m
m
o
o
j
j
.
.
U
U
n
n
u
u
a
a
e
e
l
l
d
d
o
o
n
n
o
o
:
:
j
j
a
a
r
r
o
o
1
1
9
9
8
8
6
6
P
P
a
a
ĝ
ĝ
o
o
j
j
:
:
2
2
2
2
4
4
T
T
e
e
m
m
o
o
:
:
Mallonga novelo priskribante batalon ko-
mence de la Milito je Sendependeco, en la jaro
1808. la unua eskadro de la napoleona armeo in-
tencas submeti la andaluzajn kamparanojn kiuj ba-
talas kontraŭ la francaj invadintoj.
La rakonto priskribas la travivaĵojn de iu juna vicleŭtenanto de la 4a regimento Husaroj nom-
ita Frederic Glüntzs, el la nova rekrutado de imperiaj oficiroj sendita al Hispanio, kie la popo-
lo rifuzas submetiĝi al Napoleono.
Kiam tiu oficiro alvenis al Hispanio jam estis okazintaj la eventoj de la 2a de majo en Madri-
do. La kolonoj de la franca armeo, estis trairante Andaluzion, la kamparanoj kaj la gerilanoj
senkompate atakas la francajn soldatojn kiuj restas izolitaj. La regimento de Husaroj de tiu ĉi
rakonto troviĝas en Kordovo. Ĝi estas konstituita de aro da spertaj veteranoj, kiuj bone konas
la oficon kaj la riskojn de la milito, kaj alia grupo da junaj oficiroj, el altklasaj familioj, kiuj ne
spertas pri militaj aferoj.
Je fino de la novelo estas priskribo de batalo -ŝajne en la kadro de la operacioj ĉirkaŭ Bajleno-
kiu estas la unua por la juna oficiro Glüntzs; li tre emis entrepreni tian militan agadon kaj pere
de ĝi akiri gloron. Laŭlonge de la disvolviĝo de la batalo, li konstatis ke la milito ne tiom estis
glora afero kiom li supozis.
La rakontado estas amuziga kaj la priskribo de la etoso kaj la historiaj cirkonstancoj de la ag-
ado estas fajna. En la rakontado oni lerte kombinas la priskribadon de la batalo mem kaj ties
antaŭaĵoj kun prikonsideroj rilate al la homa reago antaŭ la realaĵo de la milito kaj ties efiko
sur la animo de la batalantoj. La aŭtoro krudece pentras la kruelecon de la bataloj kaj la obs-
tinon de la hispanaj rezistantoj kontraŭ la imperio de Napoleono. Estas speciale menciinda la
psikologia aspekto de la verko kiam oni priraportas la iompostioman ŝanĝadon de la juna ofi-
ciro Frederic, kiu evoluas ekde sia fiereco esti ano de la elita korpo de la Husaroj al nura homo
kiu pli ĝuste pritaksas la valoron de la vivo kaj senespere batalas por savi la sian. Apartenas al
tiu filozofio –aŭ prihistoria filozofio- ankaŭ tio, kion la aŭtoro prezentas pri la absurdeco de la
militoj, la fakto ke la soldatoj estas kvazaŭ nuraj ŝak-peonoj kiujn la generaloj movas en siaj
ŝak-tabuloj.
Sed precipe menciinda estas la lerteco de Arturo Pérez Reverte por prezenti literature histo-
riajn okazaĵojn. Tion oni povas percepti en ĉiuj siaj verkoj kaj manifestiĝis jam en ĉi tiu, kiu
estis lia unua novelo. Oni povas diri ke per tiu ĉi verko eniris vera majstro en la literaturan
mondon de la historiaj noveloj.
