La koncilia dokumento Dogma Konstitucio pri la

Eklezio difinas la eklezian membraron kiel “Popolo

de Dio” kaj diras ke tiu popolo karakteriziĝas pro tio

ke ĝi havas la dignon kaj la liberon de la filoj de

eklezia membraro, reale, konstituas teologion pri la

Eklezio mem, t. e. la difino asertas ke ekzistas Ekle-

zio nur kiam ĝia membraro estas libera, reciproke

sin amanta kaj laboras favore al la atingo aŭ starigo

de la Ĉiela Regno sur la Tero. Aserti tion signifas

agnoski ke la ĉefaĵo en la Eklezio ne estas la hierar-

kia strukturo sed la Dia Popolo kun la menciitaj ka-

rakteraĵoj. La esenco de la eklezia institucio, do, ne

dependas de tio ke ĝi estu regata de sankta kaj klar-

vida papo, nek de tio ke la episkopoj estu spirite, te-

kiuj tion faras, havas enmense la klerikalan modelon

de Eklezio. Tiu mensa skemo forgesas ke la Eklezio

estas la ensemblo de ĝia membraro, kaj la tuta mem-

braro respondecas pri la situacio, ĉu bona aŭ malbo-

na, de la institucio. La deformita mensa skemo form-

iĝis en la Eklezio ekde la 10-a jarcento. De tiam oni

identigis la Eklezion kun ĉi ties klerikaron. Superi

tiun klerikalismon estis, interalie, la celo de la Dua

Vatikana Koncilio. KIAL FIASKIS TIU REFOR-

MO-PROVO?

La Koncilio ne ellaboris teologion pri la modelo de

papo kiun ĝi konsideris taŭgan por la regado de la

po en la Eklezio estas subteni la unuecon en la fido

kaj en la komuneco. Sed, asertante tion oni volis in-

diki ke la bazo de la papeco ne estas jura sed teolo-

gia. Se la ekzistado de la papo havus juran bazon, lia

rolo estus praktiki ian povon al kiu ĉiuj en la Eklezio

devus submetiĝi. Sed se la ekzistado de la papo ha-

vus teologian bazon, la rolo de la pontifiko estus

vivadi kaj agadi tiamaniere ke la ensemblo de la

eklezianoj sin tenu en unueco kaj viv-komuneco.

Direndas ke spite al la deklaroj, pri la papeco, de la

eklezion? Nu, estas klare ke Jesuo estis la iniciatinto

de la homaj klopodoj labori por la starigo de la Dia

Regno en la mondo. Tiurilate, ĉiu ajn organizaĵo kiu

pretas labori por atingi tiun altan celon rajtas sin

konsideri “eklezio de Kristo”. En tiu kunteksto la

termino “eklezio” havas teologian sencon, sed devas

resti klare ke Jesuo neniam pensis pri la fondo de

organizaĵo kun jura karaktero kiel la RomKatolika

Eklezio. Li dekretis nenion, fiksis nenian normon kaj

ĝusta. Ĉar estas evidenta ke la realaĵo de la Roma

papeco ne alĝustiĝas al tiu teologia skemo –kaj la

deformiĝo eble komenciĝis antaŭ la 10-a jarcento–

oni povas aserti ke la Koncilio volis entrepreni refor-

mon tiurilate. KIAL FIASKIS TIU REFORMO-

PROVO?

Ankaŭ rilate al la episkopeco, la koncilia doktrino ne

startis de nulo; ĝi baziĝis sur la tradicia teologia el-

laborado de multaj jarcentoj, konkrete ekde la tria

jarcento aŭ eble antaŭe, kiu estis definitive fiksita en

sama eklezia doktrino, ne povas esti realigata sen la

konsento de la papo, kaj eĉ la tuta episkoparo kune

ne povas agadi sen la konsento de la la Pontifiko de

Romo, kaj, tamen, ĉi tiu povas agadi kaj disponi so-

la, sen la kunhelpo kaj la konsento de la tuta episko-

paro kaj la tuta eklezia membraro, rezultas klare ke

la difino de la esenco kaj la rolo de la episkoparo es-

tas temo ankoraŭ ne sufiĉe klarigita kaj ke la Dua

Vatikana Koncilio lasis la aferon nedifinitan. Sed, se

tiel, ĉu tiu koncilio faris ian ajn alportaĵon pri ĉi tiu

solvo de la problemo sed tamen oni malfermis la

pordon al nova kaj estonta maniero kontempli la

episkopajn funkciojn en la institucio. Eĉ se timide,

temis pri iu provo je reformo. KIAL FIASKIS TIU

REFORMO-PROVO?

Meritas atenton ankaŭ tio okazinta post la Dua Vati-

kana Koncilio ĉe la malaltaj gradoj de la klerikaro, t.

e. la pastraro. Multaj pastroj aŭ sacerdotoj forlasis

sian funkcion dum la du jardekoj post la koncilio.

Krome tre ege malgrandiĝis de tiam la nombro da

troj pli similas al la antaŭkonciliaj sacerdotoj kvazaŭ

neniam estus okazinta la Koncilio. Kaj tamen oni

devas memori ke la Koncilio serioze okupiĝis pri la

vivo kaj la agado de la presbiteroj en la Eklezio, sed,

ja, la rezulto ne estis iu renoviĝo de tiu klerikaro sed

mezepoka teologio interpretis la sacerdotecon kiel la

povo konsekri la eŭkaristion. En la Koncilio de

Trento (16-a jarcento) oni teologiis ankaŭ pri la po-

vo de la pastroj aŭ presbiteroj pardoni la pekojn.

Tiamaniere la ordin-sakramento restis limigita al la

praktikado de sakralaj povoj, t. e, nuraj liturgiaj, sa-

kramentaj povoj, kaj tiele de tiam la klerikoj estis

viditaj kiel homoj de la kulto kaj la altaro. Tio gene-

ris situacion en kiu grandkvanto da pastroj sin dedi-

ĉis nur al la meso-celebrado kaj aliaj tiutipaj okupoj,

la socio. T. e. temis pri situacio en kiu la presbiteroj

ĝuis ekonomiajn avantaĝojn, kaj iĝi sacerdoto estis

iu maniero fari karieron. Nu, la Koncilio volis meti

finon al tiu modelo de sacerdoteco kaj tiucele gi difi-

nis la doktrinon ke la presbiteroj estas unuigitaj al la

episkopoj en la honoro de la sacerdoteco por tri ce-

loj: prediki la Evangelion, gvidi la eklezianojn kaj

celebri la sakralan kulton. T. e. laŭ tia teologio la

pastro jam ne plu estas ligita nur al la kulto, sed oni

starigas ankaŭ lian rilaton kun la eklezia komunumo.

iu kontraŭdiro, kiu eble estas rezulto, samkiel multaj

deklaroj de ĉiuj koncilioj, el kompromisa interakor-

do de la defendantoj de reciproke kontraŭantaj pozi-

cioj. Per la termino “konsekrado” oni deklaras ke la

sacerdoto estas “konsekrita” homo, t. e. iu kiu estas

“apartigita” el la ensemblo de la senrangaj eklezi-

anoj. Tamen per la termino “misio” oni indikas ke la

pastro estas “sendita” al la popolo. La sendito ne po-

vas apartiĝi, sed tute male, li devas alproksimiĝi kaj

unuiĝi al tiuj al kiuj li estis sendita. Tiu kontraŭdiro

prezentadi sian rolon en la Eklezio kiel misio por la

predikado de la Evangelio kaj, tiele, asimiliĝo al tiuj

al kiuj estis destinita la evangelia mesaĝo. Ambaŭ

teologiaj tendencoj konstituas du formojn tre mal-

similajn interpreti la vivon kaj situiĝi en la socio.

do, kiun ni intencas prezenti, estas la sama: la refor-

mo-provoj de la Koncilio fiaskis pro tio ke en ties el-

laborado kaj en ties plenumado estis deflankigita, ig-

norita la ĉefa protagonisto de la historio, la popolo,

ĉi-kaze la kristana popolo, kiu estas, devas esti, la

ĉefa destininto de ĉiuj ekleziaj disponoj. Same kiel

la intelektuloj de la politika

movado “Klerismo”, de la

18-a jarcento, kies devizo

estis: “ĉio por la popolo kaj

kiam nur la ekleziaj rang-

uloj sci-povis legi kaj skri-

bi), jarcento post jarcento,

kaj koncilio post koncilio,

ignoradis la popolon kaj al-

prenis la taskon decidi kaj

dekreti por la popolo sen ĉi

ties konsento nek eĉ kono.

Tial fiaskis la ĉefa reformo-

provo entreprenita de inter-

koncilia aŭlo. Ĝi neniam

komprenis la gravecon de la

decidoj tie alprenitaj, kaj

neniam ĝi estis kunvokita

por entrepreni la realigadon

de tiuj konciliaj reformoj.

Ĉiuj disponoj de ĉiuj konci-

lioj, ekde la dogmoj proklamitaj en la 4-a jarcento,

estis ellaboraĵoj de la klera klerikaro dorse de la kris-

tanpopolo. La hierarĥio aŭ klerikaro, kvankam ĝi in-

kaŭ inter la kristanoj organizitaj en eklezioj, sed ne

estas malpli vera ke tiuj altranguloj uzadas, ĝuste,

tiun neceson de la popolo, por eltiri personan pro-

fiton el ĝi, same kiel la kuracistoj eltiras profiton el

la homaj malsanoj. Do, en la religia tereno sendube

vorto “ecclesia” (eklezio) estis “asembleo”. Nu, es-

tas evidente ke la episkopoj –kaj ĉefe la episkopo de

Romo– havas nun en la Eklezio ian povon kiu tre

pretersuperas la signifon de la vorto “kunordiganto”,

kaj la Eklezio, almenaŭ la Rom-Katolika Eklezio, tu-

te ne estas asembleo sed absolutisma monarkio.

Ja, sufiĉis la volo de la pa-

poj regintaj la Eklezion post

la Koncilio por nuligi la efi-

kon de la ĉefaj konciliaj

En la koncilioj, kaj ĝenerale

en ĉiuj ekleziaj sferoj, oni

disponas por tiu popolo, sed

sen la popolo. Oni ignoras

kaj disdegnas la popolajn

vidpunktojn, kaj rezulte de

tiu teniĝo de la eklezia hie-

rarĥio la popolo reagas

dumaniere: estas proporcie

malgranda kvanto da eklez-

kaj spektaklecan papo-kul-

ton: papaj vizitoj, aperoj ĉe

la vatikana balkono sur la

Placo de Sankta-Petro, la

tieajn atendadojn de la elek-

to de nova papo… La publi-

ko kiu ĉeestas la dimanĉajn

meso-celebradojn. Sed estas alia katolikaro, propor-

cie pli granda, kiu iom-post-iom forlasas la men-

ciitan kulton. Plu kaj plu, laŭ la pasado de la tempo,

ularo ignoris kaj disdegnis ilin kaj iliajn opiniojn.

Resume: la fiasko de la Koncilio, fakte, estas la fias-

ko de la Eklezio mem en mondo kiun ĝi ne kompre-

nas kaj kiu ne komprenas ĝin.