35
Primitivo Marcos
Ferreiro
Naskiĝis en Lugo en la ja-
ro 1962 kaj loĝas en Vi-
veiro ekde 1992.
Infanaĝe li komencis de-
segni influita de la grandaj
komikso-desegnistoj.
Liajn bild-striajn labora-
ĵojn, en la galega kaj en la
hispana lingvoj, kaj ĉefe
pri historiaj temoj, oni pu-
blikigas ekde la jardeko
post 1990.
Li studis Anglan Filolo-
gion kaj lia unua laborpro-
fesio estis la instruado.
Iomete antaŭ la jaro 1990
oni mendis al li desegn-
aĵojn kaj fine oni proponis
al li la temon de la Jakoba
Vojo. En tiu tempo li
kontaktis kun eldonejo de
revuo kaj komencis verki
por ĝi Os Fernandez kaj
aliaj desegn-laboraĵoj. Li
planas verki duan parton
de Aventuroj en la Jakoba
Vojo.
A
A
v
v
e
e
n
n
t
t
u
u
r
r
a
a
e
e
n
n
e
e
l
l
C
C
a
a
m
m
i
i
n
n
o
o
d
d
e
e
S
S
a
a
n
n
t
t
i
i
a
a
g
g
o
o
Verkita de: Primitivo Marcos Ferreiro
Lingvoj: Hispana, Galega
Eldonejo: El Patito Editorial, en kunlaboro
kun Fundación Caixa Galicia.
Paĝoj: 48 blank-nigraj plus 12 koloraj paĝoj
Prezo: 18 eŭroj
Ĉi tiu komiksa verko rakontas la pilgrimadon al Kompostelo de vidpunkto de
du infanoj. Ĝi estis publikigita en la galega lingvo, t. e. la lingvo de la regiono
kie naskiĝis kaj loĝas la aŭtoro kaj kie troviĝas la urbo Kompostelo kun ties
katedralo, celo de la pilgrimantoj, kaj en la kastilia lingvo, t. e. la hispana aŭ
oficiala lingvo de Hispanio.
En la jaro 1996 la galega desegnisto kaj scenaristo Primitivo Marcos kreis
kolekton da bild-striaj kajeretoj kun 12 blak-nigraj paĝoj kaj koloraj kovertoj.
La tri unuaj epizodoj aperis, respektive, en la jaroj 1996 (“La kavaliro”), 1997
(“la kverelo”) kaj 1998 (“la familio”), sed la kvara, titolita “La junulino” restis
neeldonita ĝis la apero de la kompleta volumo.
La serio priraportas la aventurojn dum pilgrimado al Kompostelo de iu familio
de la 13a jarcento. Ĝi estis desegnita laŭ realisma stilo, kaj rakontadis la his-
torion de la pilgrimado de vidpunkto de unu infano kaj unu infanino de tiu fa-
milio, kiuj travivas la iradon kiel procezo de inicado. Kiel dirite, la serio da
desenitaj kajeretoj estis fine kunigita en unusola volumo de 60 paĝoj, kiu estis
eldonita en novembro de la jaro 2008 kun prologo de la historiisto Francisco
Singul de la Universitato de Kompostelo, spertulo pri Jakobaj temoj. Kune kun
la albumo venas teko kun skizaj kaj originalaj perkrajonaj desegnaĵoj de la
verko (kvin paĝoj).
La rakontita historio komenciĝas en O Cebreiro, kaj nenion diras pri la deveno
de tiu familio nek pri antaŭaj okazintaĵoj. La historio prirakontas la sep lastajn
etapojn de la pilgrimado ĝis la alveno de la familio al Kompostelo. La serio ne
nur rakontas la okazintaĵojn de la sinsekvaj etapoj de Vojo sed ankaŭ montras la
Mezepokan vivmanieron kaj la eventojn rezultantajn de la karakteraĵoj de la
medio. La travivaĵoj de la protagonistoj okazas kun la fono de vilaĝoj, urboj,
monaĥejoj, kasteloj… ĝis ĝia kulmino en Kompostelo. Tiu miksaĵo de historio
kaj legendoj kaj tradicio igas ke la leganto restu kaptita de scenaro interesa kaj
fajnaj desegnaĵoj.
La eldonejo de la libro prikonsideras la eblecon traduki ĉi tiun verkon al la
angla lingvo kaj planas la eldonadon de la dua parto de la verko por la nuna jaro
2010, profitante ke ĝi estas Jakoba jaro. Menciindas ke ĉi tiu verko, eĉ se
konsistanta en desegnitaj bendoj kaj kun infanaĝaj protagonistoj ne destiniĝas
nur al al geinfana publiko, sed povas rezulti amuza kaj instrua legado ankaŭ por
plenaĝaj personoj.
36
Paulo Coelho
Brazilano, naskiĝis en la
jaro 1947. Ne nur verkisto
sed ankaŭ komponisto,
ĵurnalisto, aktoro kaj di -
rektoro de teatro.. .
En la jaroj post 1960 li
iĝis hipio kaj ĉesis studi
por vojaĝi tra Meksiko,
Ĉilio, Bolivio, Eŭropo kaj
Nordafriko . Post du jaroj li
revenis al Brazilo kaj ko-
mencis komponi kanzo -
nojn kun Raul Seixas . En
1974 li estis arestita pro
agoj kontra ŭ la tiama bra -
zila politika sistemo. Li
okupas la unuajn pozi -
ciojn ĉe listoj de plej ven -
dataj libroj en landoj kiel
Usono, Meksiko kaj Hisp-
anujo. Inter la brazilaj aŭ-
toroj li vendis pli da libroj
ol ĉiu alia
La Pilgrimanto (publikigita en decembro de la jaro 2006) estas iu historio kiun
Paulo rakontas unuapersone. Dudek jarojn antaŭ la verkado de tiu libro (en la
jaro 1987) Paulo Coelho estis farinta pilgrimadon al Kompostelo. La novelo,
do, estas kvazaŭ biografiaĵo de tiu vojaĝo.
La historio komenciĝas priskribante ceremonion en kiu li mem estas inicata kiel
majstro kaj kavaliro de iu magia ordeno nomata RAM (Regnum, Agnus, Mundi
= Rigoro, Amo, Kompato). Antaŭ la kulmino de la inicado li faris eraron kaj
tiele perdiĝis la jaroj de preparado kaj liaj majstroj kondamnis lin serĉi sian spa-
don (instrumento de sia inicado) en iu antikva religia vojo nomata “La stranga
Vojo de Kompostelo” kiu troviĝas en la nordo de Hispanio, ekde la franca Piri-
neo ĝis Kompostelo kie troviĝis la tombo de la Apostolo Sankta Jakobo.
Dezirante akiri tiun gradon je majstro, li forlasas Brazilon kaj translokiĝas al la
startloko de la franca vojo al Galegio. Akompanas lin iu itala gvidanto nomata
Petrus. Survoje al Kompostelo kaj kun la spirita gvidado de Petrus la pilgrim-
anto lernas kelkajn aferojn kiuj utilas al li por pludaŭrigi la iradon. Ene de la
historio oni priskribas strangajn, mistikajn kaj eksterordinarajn okazintaĵojn
kiuj helpas lin renkontiĝi kun si mem, kun siaj deziroj kaj eĉ kun siaj internaj
demonoj.
Krom la jam menciitaj protagonistoj de Paulo Coelho mem kaj Petrus la gvid-
anto, alia persono kiu aperas en la rakonto estas la edzino kiu okupiĝas je la
portado de la spado ĝis la loko kiun indikas al ŝi la majstro kaj devas instrui
Paulon pri tio, kion li davas fari.
La aŭtoro, pere de tiu rakontado en unua persono kaj kun stilo de memesplor-
ado, intencas esprimi, pere de sia irado tra la Jakoba Vojo kaj la tieaj travivaĵoj,
la neceson ke ĉiu havas trovi sian vojon en la vivo, por ke ĉi tiu akiru veran
signifon, pliboniĝi kiel personoj kaj atingi kiel eble plej altan spiritualan pinton.
La Pilgrimanto estas speciale grava inter la verkaro de Paulo Coelho, ne nur
pro tio ke ĝi estas lia unua romano –al kiu sekvis La Alĥemiisto- sed ĉefe pro
tio ke en ĝi la aŭtoro plene reliefigas la homecon de lia mesaĝo kaj la profund-
econ de lia interna esplorado.
Sendube la instruon kiun oni povas eltiri el tiu verko estas ĝuste tio ke la vera
funkcio de la pilgrimado estas fari tian personan internan esploradon.
37
Juan García Atienza
Naskiĝis en Valencio en la
jaro 1930.
Licenciulo pri Romanika
Filologio laŭ la Universi-
tato de Madrido, dediĉis al
la kino grandparton de sia
vivo, kiel scenaristo, pro-
duktoro, helpanto de di-
rektoro kaj direktoro de
kurt-daŭraj filmoj. Li estis
ankaŭ televid-reĝisoro.
Ekde meze de la jardeko
post 1970, li publikigis ar-
tikolojn kaj eseojn en ki-
nematografaj revuoj kaj
ĵurnaloj. Ĉiun dediĉon al
la kino li forlasis poste por
okupiĝi pri esplorado kaj
verkado.
La ĉefa parto de lia verk-
aro estas konstituita je his-
toriaj kaj antropologiaj
eseoj, inter kiuj elstaras
liaj serioj pri la Templ-
kavaliroj kaj pri la Magiaj
lokoj de Hispanio. Li
publikigis ankaŭ kelkajn
turismajn gvidlibrojn kaj
pri vojaĝoj.
Ĉi tiu kompilaĵo de antikvaj legendoj en rilato kun la Jakoba Vojo estis pu-
blikigita de Juan G. Atienza en la jaro 2004. La publikigita serio konsistas el
kelkdeko da tiuj legendoj, mitoj kaj ritoj pri la fama pilgrimvojo kaj ties mez-
epoka etoso. Tiu kurioza libro prezentas kaj substrekas la plej misteran aspek-
ton de la trairado de tiu Vojo.
La kompilinto de ĉi tiu legend-kolekto troviĝas inter la personoj kiuj opinias ke
la t. n. Vojo de Sankta Jakobo estis kaj estas iu kultura, religia kaj sociologia
fenomeno kiu eble ne havas ion similan en la mondo, samtempe ke iu persona
sperto tre profunda por la pilgrimantoj kiuj, celante ian internan transformiĝon
kaj ian deziron de renkontiĝo kun la transcendenco, trairis dum jarcentoj la
mitan Jakoban irejon: iu Vojo plena je simbola altsignifa ĉifrado.
El inter tiu ĉifrita materialo, ĝuste estas la legendoj kiu rilatas al la Vojo tiuj
kiuj plej vigle pludaŭris laŭlonge de la tempo, kaj kiuj plej bone konservis la
esencon de la kaŝita mesaĝo, de mirindaj okazaĵoj kaj fantastaj magiaj rakont-
aĵoj, ofte submaske de simplaj historioj.
Tiu serio de dekoj da legendoj gvidas paŝon post paŝo tra iu Vojo kiu, ekde la
Pirineaj montpintoj ĝis la “Finis Terræ” (Fino de la Tero) konstituis la spiritan
kaj kulturan nutraĵon de Okcidento kaj rivelas al la leganto multajn el la pro-
fundaj kialoj de ĉi tiu signifo.
Ĉi tiu tipo je argumentado por prezenti la temon de la libro apartenas al la
propra esprim-maniero de Juan G. Atienza. Li, dise en sia ampleksa verkaro,
publikigis ne malpli ol 2000 legendoj pri la Jakoba Vojo. Ĉi tiu eldono de la
jaro 2004 fakte estas reeldono de alia verko, kun la sama titolo, aperinta en la
jaro 1993. En sia verkaro, Atienza eksplikas la naskiĝon de la mito de Sankta
Jakobo, analizas la diversajn tipojn je pilgrimantoj kaj rememoras la atestojn de
granda nombro da vojaĝantoj kiuj trairis laŭlonge de la jarcentoj la irejon kiun
jam menciis Danto en la Vita nuova. Juan G. Atienza estas ankaŭ aŭtoro de la
verko: La sakrala irejo: historioj kaj legendoj de la Vojo de Sankta Jakobo,
en kiu li traesploras la paŝojn kaj la spurojn lasitajn sur la Vojo fare de magi-
istoj, alĥemiistoj kaj kabalistoj kiuj deziris eksperimenti la inican vivon plej
tradician de Okcidento ekde kiam, en la 11a jarcento, la Kristanaro igis ĝin iu
irejo de puriga pilgrimado.
la convirtiera en una ruta de peregrinación purificadora.
L
L
e
e
g
g
e
e
n
n
d
d
o
o
j
j
d
d
e
e
l
l
a
a
J
J
a
a
k
k
o
o
b
b
a
a
P
P
i
i
l
l
g
g
r
r
i
i
m
m
v
v
o
o
j
j
o
o
La Vojo al Kompostelo tra ĝiaj ritoj,
mitoj kaj legendoj
Kompilita kaj komentita de: Juan García Atienza
Kun desegnaĵoj de: Ricardo Sánchez
Lingvo: hispana
Eldonejo: EDAF, S. A.
Paĝoj: 269
Prezo: 19,95 eŭroj
38
Matilde Asensi
Naskiĝis en Alakanto kaj
studis ĵurnalismon en la
Aǔtonoma Universitato de
Barcelono. Dum tri jaroj ŝi
laboris en la inform-servo
de Radio Alakanto. Poste
ŝi rolis kiel responsulino
de la loka kaj provinca in-
formado de RNE (Landa
Radio de Hispanio) kaj
samtempe kiel ĵurnalistino
de pluraj inform-medioj.
En 1999 ŝi publikigis sian
unuan novelon: La sukce-
na salono, kun traduko al
diversaj lingvoj. Sekvis
poste aliaj noveloj Iaco-
bus (2000), La Lasta Ka-
tono (2001), La perdita
origino (2003), Peregri-
natio (2004), Ĉio sub la
ĉielo (2006), Firma tero
(2007), Venĝo en Seviljo
(2010)… Ŝi ricevis plurajn
literaturajn premiojn,
PEREGRINATIO
Verkita de: Matilde Asensi
Lingvo: hispana.
Eldonejo: PLANETA
Paĝoj: 127
Prezo: 18 eŭroj
Tiu verko, laǔ aserto de ties aǔtorino mem, estas kvazaǔ omaĝo al la Jakoba
Vojo. La titolo de la libro, Peregrinatio, estas latinlingva vorto kiu signifas
pilgrim(ad)o. La tuta teksto de la verko estas kvazaǔ letero, datita en la jaro
1324, kaj skribita de la eks-kavaliro hospitalano Galcerán de Born, protagonisto
de la novelo Iacobus, iu antaǔa verko de la sama aǔtorino. Galcerán, zorgo-
plena pro la informo kiun li ricevadas pri lia filo, Jonás, kaj ties diboĉa viv-
maniero en la Barcelona kortego, decidas sendi al li tiun leteron kiu enhavas tre
precizajn ordonojn por la junulo kaj kiu estos por li sia Liber peregrinationis,
(Pilgrima Gvidlibro). Akompanata de iu kavaliro de la portugala ordeno de
Kristo (antikvaj templ-kavaliroj), Jonás de Born komencos novan etapon de sia
vivo ĵurante kiel inicita kavaliro celante fariĝi nobelo kaj ĉampiono de la
antikva Saĝeco. Por tion atingi li devos trairi la Vojon al Kompostelo kiel
pilgrimanto kaj malkovri la magion kaj la simbolismon kiuj troviĝas en tiu irejo
pripensante serioze kaj longdaǔre pri sia estonteco kaj plenumante ĉiujn ritojn
de inicado.
Lia trairado pasas, ekde Roncesvalo, tra Jako, en kies termo-banejoj li plenu-
mos la antikvan riton de la Baptado, sin merĝante en la varma akvo sub la luna
lumo kiel simbolo de interna pureco. Aliaj ritoj de la inicad-procezo li devos
travivi en aliaj lokoj: Eunato, San-Millan, Villasirgo, Carriono, Vilar-de-
Donas,.. Post Kompostelo, li devos daǔrigi la irado ĝis Finistero kie li devos
ricevi spadon el la manoj de iu nobelo. Laste, en Lisbono la reĝo Don Diniso
nomumos lin nobelon de la reĝa ĉambro metante la spadon sur lia ŝultro.
Kalkaj legintoj de tiu libro, eĉ inter tiuj al kiuj tre plaĉas la verkoj de Matilde
Asensi, sin montras elrevigitaj pri Peregrinatio kaj asertas ke ĉi tiu novelo estas
kvazaǔ represado de la novelo Iacobus sed sen la intrigo kaj la intereso de ĉi
lasta. Kurioze, Peregrinatio pli plaĉas kaj estas favore pritaksata de tiuj kiuj ne
estis antaǔe legintaj la alian romanon, Iacobus. Iuj opinias ke Peregrinatio
devas esti vidata kiel gvidlibro por pilgrimantoj, kiu detale eksplikas la teniĝon
kaj la agadon kiun oni devas efektivigi por laǔŝate plenumi la postulojn de la
pilgrimado al Kompostelo tra la Vojo. Legante la libron kun tia teniĝo oni
povas senti kvazaǔ oni estus farante la Jakoban pilgrimadon.
La libro estas bele ilustrita per multaj desegnaĵoj kaj bildoj antikvaj, de la 12a
kaj 13a jarcentoj.