92
La Kongreso okazis en urba Junulara Gastejo, tre
taŭga por okazigi ĉi tiajn eventojn. La Kongreson
ĉeestis ĉirkaŭ naŭdek geesperantistoj. Okazis mul-
taj prelegoj, kiuj konstituis la kernon de la Kon-
greso. Funkciis libro-servo bone provizita de li-
broj, zorgata de nia samideano Pedro Sanz. Estis
kursetoj de Esperanto kaj ekzamenoj, kontrolitaj
de Perla Martinelli kaj Andres Martin; bone suk-
cesis kelkaj gejunuloj, kiuj atingis la titolon je
“Elementa lernado”. Du belaj junulinoj prezentis
du filmetojn (dek minutojn ĉiu) en Esperanto, en
kiuj ili estis la aktoroj kaj la reĝisoroj. Sukceson al
vi junulinoj! Estis prezentitaj aliaj tri filmetoj, ĉiuj
originalaj en Esperanto. Mi malfermas mian por-
don kaj elpaŝas partoprenantojn de Eloy Fruc-
tuoso. Aliaj du filmetoj: Cent kaj “Footage” de la
menciitaj junulinoj. Nia amiko Solo prezentis sian
muzikon en DVD-disko. Ankaŭ oni prezentis eks-
pozicion “Esperanto, Lingvo kaj Kulturo”.
La subskribinto de ĉi tiu raporto, malfermis la se-
rion de prelegoj per la sia, kies temo estis Soli-
dareco, kiun oni povas resumi jene: Mi intencas
klarigi, ke Solidareco, tute simple estas fiasko de
la socio en kiu ni vivas. La solidareco hodiaŭ, es-
tas kvazaŭ peti almozon. Ekzemplon, kial oni
petas solidarecon por kuraci kanceron? tio estas
tasko de la registaro, anstataŭ aĉeti armilojn.
En la Kongreso troviĝis Maciej Jaskot, pola sam-
ideano, kunlaboranto en Pola Radio, kiu troviĝis
en Granado. Li plibonigas en tiu urbo sian scipo-
von de la hispana lingvo. Longa ekspono, sed en
bona Esperanto, pri la laboro de tiu radio-stacio,
kiu, malgraŭ ke nunjare okazas la UEA-kongreso,
ĝi travivas malbonan situacion, kun eblecoj de
malapero.
Prelegis ankaŭ samideanino Perla Marinelli Pri
“La infana raso”, informo pri la laboro de nia
bedaŭrata samideano Willaim Auld. Ŝi elektis tiun
faman libron, por omaĝi tiun elstaran samideanon.
Vendrede la 3an de julio okazis la Malfermo de la
Kongreso. Prezidis ĝin Pedro Hernandez, kiu re-
memoris diversajn aspektojn de nia hispana mov-
ado. Sed la plej granda tempo-spaco estis dediĉata
al la ebleco ke Malago estu “Urbo de la Kulturo”
en la jaro 2016 ene de Eŭropa Unio, distingo al
kiu aspiras pluraj hispanaj urboj. S-ano F. Martín
del Pozo, kiu verŝajne estas urba komisiito tiucele,
bonege kaj en Esperanto klarigis la celojn kaj
avantaĝojn por Malago. Hispanio devas elekti du
kandidatojn kaj Polio aliajn du.
Scivoleme mi atendis la tradician salutadon al la
Kongreso fare de grupdelegitoj kaj individuaj per-
sonoj, sed ĝi ne okazis. Do, mi ne povis saluti no-
me de KAE, nek de neniu alia. Mi ankaŭ ne povis
prezenti la “Semajnon” (INTERNACIA E–SE-
MAJNO DE LA KULTURO KAJ TURISMO).
Kvankam mi ĝin bone diskonigis.
La Esperanto-Grupo de Malaga eldonis, okaze de
Kongreso, la faman libron “Platero kaj mi”. Nia
samideano Miguel Gutierrez Aduriz, bone analizis
la valoron de la verko, ĝian mesaĝon kaj la facil-
econ de ĝia aŭtoro Juan Ramón, kun la rekomendo
ĝin aĉeti.
Samideano Aŭgusto Casquero, informis pri sia
longa restado en Ĉinio kaj la taskoj de li realigitaj
en tiu vastega lando. Pri Ĉinio li diris al ni ke tie
estas diversaj ŝtupoj por ĉeesti lernejojn, kaj iuj el
ili estas pagendaj. Ekzistas multaj kaj diversaj lin-
gvoj parolataj en konkretaj regionoj. La lernado de
la angla lingvo estas deviga en tiu lando. Kompre-
neble, li ankaŭ aludis al tiuj fotoj, en kiuj li aperas
ĉirkaŭata de multaj junaj ĉininoj. Li klarigis, ke en
la kursoj pri la hispana kaj Esperanta lingvoj 90%
estis junulinoj, jen la kialo de tiuj fotoj.
Jen samideanino Perla Marinelli en alia prelego.
Kontribuo de virinoj al la Esperanto-literaturo.
Ŝi menciis, kun sia vervo kaj posedo de la lingvo,
multajn virinojn, kiuj fervore agadis en la Esper-
anta movado. Iuj el ili, ŝi diris, verkis sen tabuoj
pri amo kaj amoro.
Ankaŭ prelegis nia kara amiko Wolfgang Guen-
ther. Esperanto-ekologiaj, ekonomiaj kaj sociaj
argumentoj por neŭtrala Internacia Lingvo. Li
rilatigas Ekonomion, Naturon kun Internacia Lin-
gvo. Li opinias prave, la neceson aktivi en la Eko-
logio, se ni deziras, ke nia planedo restadu taŭga
loko por loĝado kaj por bona interkompeno en
mondo sen polucio. Estas necese internacia ling-
vo, kiu ebligos sanan kaj fratan kunvivadon.
Samideano José Maria Salguero, profesie instru-
isto amplekse informis pri la Programo Come-
nius, kiu konsistas je kunvivado de lernantoj el
diversaj landoj kaj lingvoj. Li kun siaj lernantoj de
Esperanto, ĝuis tiun programon en Italio, kie kune
93
kun italaj lernantoj de Esperanto, bone profitis la
okazon por kunvivi en malgranda Esperantujo. Se
iu instruisto de Esperanto interesiĝas pri la temo,
volu lin kontakti.
Pedro Hernández, nia Prezidanto, bone kaj detale
informis pri instruo de Esperanto al la idoj, kiun li
nomis Denaskiĝo. Li instruas Esperanton al siaj
du filoj, kvankam unu el ili estas ankoraŭ bebo, la
alia sesjara jam bonege parolas Esperanton.
Revenis nia samideano Aduriz kun sia serio Sfe-
roj, multaj detaloj, kiel li pretigis tiun librojn, kiuj
bone sukcesas en la Esperanta merkato.
Ne povis manki nia laborema Rafaela Urueña, kiu
per la temo Kial baloti al la Eŭropa Parlamento,
Rememorigis la longan vojon trairitan ĝis nun.
Laŭ ŝi, estas necesa la Eŭropa Unuiĝo se ni dezi-
ras, ke nia kontinento, estonte, daŭre estu potenco.
La Ĝenerala Kunsido de HEF. La nunjara kon-
greso estis tre simila al aliaj kongresoj, en kiuj oni
instigas al plia laboro, precipe “akiri” pliajn mem-
brojn. Tiucele la Prezidanto prezentis siajn vid-
punktojn. Unu el tiuj opinioj estas, kvazaŭ dividi
la landon en regionojn por aktivigi kontaktojn. De
ekonomia vidpunkto verŝajne HEF troviĝas en
kontentiga situacio kaj por 2010 ne estos plialtigo
de la kotizoj.
Ankaŭ oni prezentis la eblecon de UEA–kongreso
en 2010, kiu naskiĝis de privata entrepreno, sed
nun en manoj de HEF. En septembro vizitos Ma-
dridon Osmo Buller.
Pro rezigno de la Prezidanto (elektita pasintjare)
estis elektita Prezidanto, Pedro Hérnandez Ube-
da, ĝis nun vicprezidanto de HEF.
Luis Serrano Pérez
Unu el la vortoj plej parolataj en la mondo, estas la vorto Solidareco. Tiu vorto estas en la menso de ĉiu
homo, ĝi akompanas nin konstante. Surstrate oni vidas multajn anoncojn, kiuj atentigas nin pri tiu vorto.
Konstante oni marteladas nin pri tiu socia temo. Ĉu tiel grava estas la solidareco? Permesu al mi ke, unue,
mi klarigu al vi, kion estas solidareco laŭ Plena Ilustrita Vortaro. Solidara. 1. prenanta sur sin la
respondecon pri la agoj de aliaj personoj: -esti solidara kun la samideanoj; senti sin solidara kun la
tuta pensanta mondo. 2. Akceptinda respondeco pri la ŝuldoj de aliaj personoj: la edzo estas ŝulda
kun sia edzino (analoge) niaj interesoj estas solidaraj. Solidareco. Reciprokra dependenco, komun-
umeco de interesoj, sentoj kaj agoj. Liberigi la esperantistojn de ĉia suspektebla solidareco kun
miaj privataj politikaj kaj religiaj konvinkoj (opinio de Zamenhof), striko de solidareco. Inter-
dependa respondeco pri ŝuldoj, mondevoj kaj tiel plu. La solidareco de la heredintoj.
En tiuj difinoj pri solidareco en la Plena Ilustrita Vortaro, estas esprimoj aŭ pensoj, kiuj jam estas for de
nia moderna kunvivado. Ekzemple: la edzo estas ŝulda kun sia edzino, estas evidente, ke laŭ moderna
vivmaniero aŭ laŭleĝe la edzo ne bezonas esti ŝulda kun sia edzino, ĉar la nunaj leĝoj, almenaŭ surpapere
ni estas komplete egalaj kaj kun la samaj devoj kaj rajtoj. Mi nenian aŭdas diri, tiu sinjoro ne estas ŝulda
S
S
O
O
L
L
I
I
D
D
A
A
R
R
E
E
C
C
O
O
P
P
r
r
e
e
l
l
e
e
g
g
o
o
d
d
e
e
L
L
u
u
i
i
s
s
S
S
e
e
r
r
r
r
a
a
n
n
o
o
e
e
n
n
l
l
a
a
6
6
8
8
a
a
H
H
i
i
s
s
p
p
a
a
n
n
a
a
K
K
o
o
n
n
g
g
r
r
e
e
s
s
o
o
d
d
e
e
E
E
s
s
p
p
e
e
r
r
a
a
n
n
t
t
o
o
94
kun sia edzino. Ĉio evoluas en la vivo, mi supozas ke por la bono, kvankam survoje ĉiam troviĝas ŝtonoj
kiuj malhelpas nian iradon. Aliaj kurioza frazeto estas liberigi la esperantistojn de ĉia suspektebla soli-
dareco kun niaj privataj politikaj konvinkoj. Mi konsideras ĉi tiun koncepto altrudita al la esperant-
istaro, absolute ne akceptebla. Ĉu mi ne povas esti solidara kun miaj privataj konvinkoj ĉu politikaj ĉu re-
ligiaj? Tiu konsilo de Zamenhof pensigas min pri la influo de la politiko kaj religio en tiuj tempoj. Ĉu la
politiko kaj la religio estis malfavoraj al Esperanto? Almenaŭ mi, hodiaŭ nepre estas solidara kun mia, laŭ
vidpunkto privata, kun aliaj personoj, kies pensoj politikaj aŭ religiaj estas similaj al tiuj miaj. Se mi ne
sentus tian solidarecon, kia samideano mi estus? Kompreneble, ke tiun senton mi aplikas ankaŭ al miaj
Esperantaj gesamideanoj. Kaj se tiu sento al la esperantistoj koincidas kun tiuj aliaj politikaj aŭ religiaj,
mi jam estus duobla samideano. En tiu priskribo rilate al solidareco de la Plena Ilustrita Vortaro 2005,
estas io kion mi ne komprenas: Kiel interdependa respondeco pri ŝuldoj, mondevoj... la solidareco de
la heredintoj. Mi ne scias, kia estas solidareco de la heredintoj, ĉu temas pri la Esperanta heredo al niaj
filoj? Eble en tiuj tempoj, tiu deklaro pri la solidareco estis ĝusta kaj justa. Aŭ la penso de Zamenhof iris
for de la limoj de la esperantismo. Ĉar Esperanto estas solidara kun ĉiuj kaj ne povas fari distingojn kun
tiuj, kiuj scias aŭ ne scias Esperanton. Sed fakte Esperanto estas lingva movado, kiu povas esti ege valora
en la homa komunumo, sed ni ne forgesu ke ĝi estas movado lingva. Apliki ĝin en ĉiuj facetoj de la vivo
estas nia devigo. Ĉu tio signifas, ke ni povas esti solidaraj kun aliaj personoj, evidente ni povas helpi ali-
ajn personojn solvi la lingvajn problemojn. Tamen ni devas kompreni kaj akcepti, ke la solidareco estas
homa ago kiu anstataŭas taskojn, kiuj jam devis esti plenumitaj de la socio. Jes, ni pere de nia Esperanto-
movado povas solidare helpi aliajn grupojn. Sed la demando estas, kial se ni havas la kapablon solvi tiujn
sociajn problemojn la koncernaj aŭtoritataoj ne kapablas starigi leĝojn, por oficialigi Esperanton? Do la
solidareco en ĉi tiu tereno lingva, se vi serioze pensas la aferon, povas konstati, ke nia solidareco funkcias
kontraŭ ni mem, ĉar nia interveno evitas, ke la aŭtoritataj diktu specialajn leĝojn por la instruado de Es-
peranto. Ĉi tio dirite tiamaniere ŝajnas granda absurdo, kaj fakte ĝi estas vera absurdaĵo, ke konante la ri-
medojn, ĉiam parolante pri la lingva problemo, ni troviĝas en sama situacio. Eble tiu priskribo de la PIV
bezonas adaptiĝi al novaj tempoj, al la nova pensomaniero de la homo. Estas evidente ke nuntempe tiuj
aspektoj de solidareco, esprimitaj en la vortaro, estas iome kadukaj. Tamen mi jam scias, ke nia solidar-
eco lingva kiam ĝi estas petata al ni neniam mankas nia helpo. Eble ni devas esti iomete pli postulemaj.
Eble ni devas valorigi multe pli niajn agadon kaj respondecon. Mi jam scias, ke la afero estas grava kaj
mal-facila, sed ni devas eliri de ĉi tiu cirklo en kiu ni enfermiĝis.
Ni lasu flanken la rilatojn de la solidareco en la Esperanta movado kaj ni iru al la mondo, al tiu vasta
mondo en kiu ekzistas tiom da konfliktoj pro diversaj kialoj. Mondo, kiu en sia aktuala koncepto kaj
propra disvolviĝo bezonas multan helpon, se ni ne deziras, ke duono el la homaro pereu meze de tiu alia
mondo, en kiu oftas la diboĉado de la necesaj aĵoj kiuj estas tute bezonataj por vivi, por iri antaŭen. Ni ne
bezonas longe pensi por scii, kion ni devas fari, kien kaj al kiuj ni devas apliki la nomatan solidarecon.
Nia kara mondo estas plena da mizero, mizero, kiu por iuj signifas ne kontentige manĝi kaj por aliaj
signi-fas povran kaj mizeran menson kiu ne volas aŭ ne povas kunlabori por estigi mondon pli perfektan,
pli justan. Jes, karaj gesamideanoj, por mi la teniĝo de multaj personoj estas abomeninda, kiam ili vidas
ke apud sia hejmo estas aliaj homaj estaĵoj kiuj suferas pro malĵusteco kaj ili faras nenion. Ho ve! De
tempo al tempo ili faras iujn donacojn, kaj pensas ke ili jam faris sufiĉe por tiuj malfeliĉuloj.
Sed ni venu al konkretaj kazoj. Estas la tempo de la Kristnasko, la epoko de paco kaj feliĉo. Vi jam povas
konstati, ke abundas donacoj dum ĉi tiuj tagoj de la jaro. Ĉiu estas preta helpi al tiu malfeliĉa homo, kiu
vivas surstrate, ke lia hejmo estas granda kartona skatolo. Kaj nun kun nia fama informa medio, la
televido, la homoj, profitas la okazon por, unualoke, reteni sian laborpostenon, due la geartistoj de la tele-
vidkanaloj sin prezentas al la publiko, por ke la spektantaro konu la situacion en kiu vivas multaj homoj
kaj, samtempe, kiel helpi al tiuj mizeruloj. Post adekvata prezentado komenciĝas la televizia parolisto,
instigi la rigardantaron, ĉar ni devas esti solidaraj, kun tiuj malfeliĉuloj, kiuj ne havas hejmon nek nenion
por manĝi. Post longa parolado la prezentisto denove prononcas la vorton solidareco. Li reliefigas la va-
lorojn de la membroj apartenantaj al nia komunumo, kiuj tiom helpas la mizerulojn. Kaj, kial ili estas
mizeruloj? Neniu respondas. Kaj ne nur oni alvokas al la solidareco, ke eĉ oni mencias la karitaton. Oni
mencias la solidarecon, kiel unu el la grandaj valoroj de nia socio en kiuj ni vivas, tiu valoro tute simple
estas laŭdi la maljustecon de nia amata sociordo, ĉar implicite oni rekonas, ke estas mizero kaj maljust-
aĵoj. Estas informaj medioj kiuj faras kolektojn, por esti solidaraj kun tiuj membroj de la socio, kiuj estas
en malbonaj kondiĉoj. Kaj la radioaŭskultantoj aŭ la televido-spektatantoj malavare donacas monon por
helpi tiujn malfeliĉulojn. Oni ne pensu, ke tiuj donacoj estas senprofitaj, ĉar anonco de entrepreno pro ĝia
95
helpo estas propagando por si mem, ili evitas pagi por anonci sian entreprenon, en ĉiu tiu mondo en kiu
ni vivas nenion oni faras sencele. Ĉio havas sian komercan profiton. Kaj daŭre la vorto solidareco estas
prononcata kaj ofte en iuj lokoj, anguloj de la scenejo, tre videbla aperas la vorto solidareco. Unue ili de-
vus klarigi, kio estas solidareco, se ne dirante eternan kanzonon por helpi homojn, kiuj bezonas helpon.
Ne, ili devas diri ke solidareco estas la vorto per kiu ni kaŝas niajn fiagojn. Solidareco estas la vorto
anoncanta, ke en la socio estas maljustaĵoj, ke la socio en kiu ni vivas ne estas rozkolora. Unu el tiuj
solidarecoj, kiu pli turmentas min, estas kiam oni petas solidarecon por solvi tiun aŭ alian malsanon. Tio
estas io netolerebla. Havigi armilojn por mortigi aliajn civitanojn, kiuj fakte faris al ni nenian domaĝon
ĉiam estas la necesaj rimedoj kaj ne estas bezonata la fama solidareco. Plaĉus al mi aŭdi “estu solidaraj
kun ni ĉar ni devas aĉeti armilojn cele mortigi aliajn personojn” kaj tiu ekzemplon oni povas apliki al
multaj kazoj de nia vivo. Malfeliĉa vorto –solidareco– kiu kaŝas tiom de fiagoj de la homo.
Kiam iu persono solidare helpas alian, li sentas sin kontenta kaj li pravas. Ankaŭ mi estas kontenta kiam
de tempo al tempo estas solidara. Kaj mi estas kontenta kiam mi donas iujn monerojn al almozulo. Solida-
reco kaj almozado estas la samo aŭ almenaŭ ili estas vortoj kun tre proksima parenteco. Mi ne scias, ĉu
iam ne estos bezonata la solidareco. Se la mondo ne avancas en tiu direkto la mondo estos plena de
almozuloj aŭ se vi preferas, de homoj, kiuj petas solidarecon, Kaj, karaj gesamideanoj, rimedoj ekzistas,
oni devas ĉesigi la propran egoismon. Malfacila afero, mi ĵam scias, ĉar nia socio, manke de aliaj valoroj,
funkcias tiamaniere. La egoismo, la avareco kaj la deziro regi aliajn personojn donas fikuraĝon krei la
socion en kiu ni vivas. Jes, estas multaj kuncivitanoj, kiuj ne vidas tion, ne komprenas ke alia socio eblas.
La solidareco koncernas al ĉiuj facetoj de nia vivo. Sed tamen estas momentoj de nia vivo en kiu la soli-
dareco estas bezonata. En nia lando ekzistas multaj NROj (Ne Registaraj Organizaĵoj), kiuj laboras por
helpi homojn, en diversaj partoj de la mondo sed precipe en Afriko. Laŭdinda laboro estas tiu, kiun faras
tiuj kuraĝaj personoj. Danke al ili multaj personoj en la plej granda mizero povas ion manĝi. Sed ni anali-
zu la temon je vidpunkto laŭ diras la homaj rajtoj. En tiu dokumento, dokumento, kiu ege malofte estas
aplikata, oni legas, ke ĉiu homo rajtas al deca vivo, al la laboro kaj ceteraj postuloj por ke la vivo de ĉiu
homo estu komforta kaj precipe for de tiu mizero, kiu ekzistas hodiaŭ. Sed la plenumo de tiuj rajtoj fakte
ne ekzistas, ne estas observataj. Tiele, ke estas regionoj en iuj landoj, kie danke al helpo, al la solidareco
de la mondo, t.n. riĉa, povas homoj vivi. La televido tre ofte montras al ni bildojn de kompatindaj perso-
noj en la plej granda mizero. Tio, se ni vivus en socio justa, ne devus ekzisti. Tiuj bildoj montras la fi-
agadon de la t.n. riĉaj landoj. Ofte longaj vicoj da personoj atendas pacience por ricevi supteleron. Sed,
mi volas demandi, ĉu dum la tuta vivo tiuj popoloj, tiuj gentoj devos vivi tiamaniere? Ĉu ĉiam ili devos
restadi en tiu mizera stato? Tia solidareco devas ne ekzisti. Tiu solidareco estas la honto de la homoj, kiuj
regas nian socion. Infanoj, maljunuloj, virinoj kaj fortaj viroj troviĝas en tiu vicoj de la mizero. Ilia vivo-
daŭro ne estas longa. En ĉi tiu kazo la solidareco estas, kiu donas esperojn al tiuj malfeliĉuloj. Sed restu
klare, ke tiu solidareco ne devus ekzisti. Se ni vivas en komunumeco laŭ oni diras oni devas trovi rime-
dojn kaj formojn por eviti tiujn situaciojn. Sed, ni konstante parolas pri la solidareco de la riĉaj landoj al
tiuj malriĉaj. La avareco de nia socio ne havas limojn, ĉar tre ofte okazas, ke kompense al la helpo, al la
solidareco, niaj riĉaj landoj ne hezitas eltiri de tiuj landoj la naturajn rimedojn tie ekzistantajn. Altranguloj
entuziasme kreas fondusojn por helpi tiujn landojn plenaj de malsatantoj. Poste, kiel jam dirite supre tiuj
sinjoroj aperas, kiel la grandaj protektantoj. En multaj aliaj okazoj oni postulas, ke tiuj landoj aĉetu
armilojn. Aparte de tio, ne ĉiam la famaj NROj kondutas honeste, miloj da rimedoj restas survoje en la
manoj de la prizorgantoj, de la respondeculoj de tiaj bonfaraj organizaĵoj kaj iam aperas multaj skandaloj.
Do, en ĉi tiuj situacioj, kia estas la rolo de la homo? La rolo de homoj, kiuj subtenas tiujn organizaĵojn aŭ
iumaniere helpas tiujn malfeliĉulojn, estas meti ĉiujn rimedojn por ke tiuj gentoj ne devu almozi. Se vi ri-
gardas la mapon, vi povas konstati, ke tiuj landoj iam estis kolonioj de la nomataj okcidentaj landoj. Oni
devas urĝe pretigi la necesajn rimedojn, ĉu agraran disvolviĝon, hospitalojn, centrojn por eduki la homoj
al produktiva laboro. Tio, ja, estus solidareco, ĉar la nuna solidareco estas nur ia formo pro kaŝi la realon
de la situacio. Forigu ĉi tiujn kazojn de solidareco, kaj venu la justeco. Kaj minimume kion oni devus fari,
en multaj okazoj estas lasi trankvilaj la homojn ke dum miloj da jaroj vivis siamaniere, respekti la rajton,
kiun ili havas al la tero, kie ili naskiĝis. Se tio ne okazas, iom post iom oni senarbigas la teron kaj precipe
la lokojn, kie loĝas tiuj personoj. Neniam antaŭe, dum ili vivis laŭ siaj kutimoj, ili bezonis helpon aŭ
solidarecon, estas ĝuste kiam alvenas la homoj, kiuj reprezentas la progreson, kiam tiuj feliĉaj homoj
fariĝas viktimoj de la avareco de iuj personoj, kies celo estas sia propra potenco kaj egoismo.
Estis tambure anoncata siatempe la dediĉon de la sep-milona helpo de ĉiuj registaroj kaj aliaj instancoj
por tiuj homoj kies situacio estas ege malbona. Neniu lando plenumis tiun projekton, malgraŭ la firma
96
promeso tion fari. Dume, ni vidas la fikondiĉojn en kiuj vivas la mizeruloj. Mi ne volas insisti ĉi tie pri
tiuj bildoj, kiujn vi povas vidi ĉiutage pertelevide. En la mondo estas nutraĵoj por ĉiuj, mankas la volo ilin
distribui. Iam mi aŭdis al sinjorino diri, “devas esti almozuloj, ĉar tiamaniere mi povas doni al ili almozon
kaj mi gajnos la ĉielon”. Se ni ankoraŭ troviĝas en tiu epoko aŭ situacio, mi jam kompatas la malriĉulojn,
ĉefe tiujn, kiuj loĝas en tiuj landoj, kie ili dependas de la volo de aliaj personoj. La solidareco simple es-
tas kaŝi la fiagojn de personoj kaj registaroj. Nur kiam la homo havos siadispone ĉion necesan por vivi ni
suriros la vojon de paco kaj kunvivado. Intertempe ni estu solidaraj, kun la espero, ke ni ne falu en tiu
situacio. Ĉar ankaŭ en tiuj ĉi riĉaj landoj la mizero frapas multajn pordojn kaj eniras hejmen kaj restadas.
La solidareco estas alvoko por plej bona distribuado de la riĉeco, sed ĉi tio esta grava kialo en nia socio,
kie unika celo estas akapari kiel eble plej multe, senkonsidere al la situacio en kiu troviĝas aliaj civitanoj.
La solidareco, oni devas diri tion tre laŭte kaj klare, estas fiasko de la socio. Ĉiu ajn socio, kiu alvokos al
solidareco estas fiaskinta en tiu tereno. Ni ne povas atenti pri la alvoko nuntempa. Oni petas solidarecon
por rekonstrui, tion, kion barbara milito detruis en iuj landoj. Tio ne povas esti nomata solidareco, sed
simple daŭrigo de milito fare de fremdaj potencoj. Oni devas kompreni, kio estas solidareco, ĉar en multaj
kazoj oni uzas tiun vorton por konfuzi aŭ trompi la civitanojn. Ĉu vi povas imagi socion, en kiu ne trov-
iĝus almozantoj, en kiu la riĉeco, kiun produktas la laboro estus ĝuste distribuata? Kaj leciono pri solidar-
eco estas tio kio okazas nuntempe en nia lando. Peti solidarecon por homo, kiu perdis sian hejmon ĉar ne
povis pagi sian hipotekon pro sia senlaboreco. Mi ne scias, kion vi pensas, karaj gekolegoj, sed por mi
estas serioza fiasko de tiuj, kiuj okupiĝas pri la regado de la lando, kaj ne gravas, kia lando ĝi estos, nek
en kia reĝimo ĝi ekzistas.
Mi ne scias, kio okazis en pasintaj tempoj kaj mi aludas al la viktimoj de genero, kiuj konstante okazas en
nia lando, kie laŭdire ekzistas la nomata libero, ĉar se ni volas analizi justecon, certe devus ekzisti aliaj
leĝoj. Oni petas soladirecon, kun la parencoj de la viktimoj, sed unue oni devas studi, analizi, kial okazis
tiaj abemenaĵoj? Se la civitanoj havus, sufiĉan edukon, se la civitanoj estus devigataj sekvi regulojn por
paca kunvivado, fakte tiuj perfortoj ne okazus. Sed ofte nome de unu libereco malbone prezentita kaj
malbone obeata, ni alvenas al tiuj situacioj. Kiam la fiago estas farita, oni alvokas al solidareco kun la
familianoj kaj estas vero, ke en tiu socio en kiu ni vivas la solidareco estas unu el la rimedoj, kiuj povas
trankviligi la familianojn de la viktimo. Sed vi bone komprenas, ke la solidareco estas rimedo por kaŝi la
malbonan edukadon kaj kunvivadon de socio malbone organizita. Mi estas solidara en tiuj okazoj, sed mi
scias distingi la kaŭzojn kaj kialojn.
Kiam la solidareco ne estos bezonata, fakte ni alvenis al kunvivado ĝusta kaj justa, Eble al iuj el vi tio ŝaj-
nus io stranga, io pri kio vi neniam pensis. Ni predikas konstante la virtojn de nia socio sed malofte vi de-
mandas vin, kiaj estas la malvirtoj. La pasiveco “aktiva” estas unu el la kulpantoj de la solidareca ekzist-
ado. Ankaŭ ĉiu persono povas eduki sin mem; por esti honesta kaj por ke homo sentu la veran fratecon
ne estas necese iri al la lernejo. Eble la solidareco devos esti aplikata, kiam iu parenco forlasas nin por
ĉiam, tiam oni devas ni troviĝi apud, la suferanta familio. Estas devigo de ĉiu homo, kiu si sentas solidara
troviĝi flanken de la familio, ĉar en tiu tereno, la normoj de kunvibado establigitaj de kiu ajn reganto aŭ
regantoj havas neniam influon, nek kulpas. Preskaŭ ĉiuj moralaj problemoj la solidareco estas tute necesa.
Sed apliki la solidarecon pro misfaroj de la socio estas alia afero.
Mi povus meti multajn aliajn ekzemplojn por subteni mian kriterion, ke la solidareco, en la plej multaj
okazoj, estas nur fiasko de la socio en kiu ni vivas nuntempe. Do, al ni restas nur starigi socion en kiu ne
estos necesaj tiuj homaj bonfaroj. La akcepto de tia socio nun aperas nerealigebla, sed ni devas labori tiu-
cele. La homaro tre evoluis rilate al la tekniko kaj la scienco, sed rilate al la homa kunvivado ni progresis
ege malmulte. Pratempe la rilatoj inter la malmultaj loĝantoj ne estis bonaj, hodiaŭ malgraŭ ke la tekniko
kaj la scienco metas niadispone multajn ilojn, kiuj povus agrabligi la vivon, ni troviĝas en similaj rilatoj.
Daŭre la homo utiligas la homon siaprofite, kreante tiujn diferencojn, kiuj postulas la t.n. solidarecon. Mi
esperas, ke estonte la homaro kapablos krei socion justan por ĉiuj kun egalaj rajtoj kaj devigoj. La tasko,
ja, ne estas facila, sed ni ĉiam devas pensi al plibonigo. Vero estas ankaŭ, ke io ni progresis, sed ĉio funk-
cias tiom rapide, ke mi ne scias, kiom da tempo estos necesa por atingi stadion, en kiu ĉiu homo povos di-
ri: mi estas feliĉa. Kaj en ĉi tiu planedo ni havas ĉion por ke la homaro vivu en konkordo, frateco kaj ple-
na libero, sed por tio estas necese grandan ŝanĝn. La progreso, tiu progreso teknika kaj scienca, havas ne-
nian valoron, se la civitanoj ĉiam kverelos por posedo de povo kaj riĉeco. Ĉiuj homaj estaĵoj estas similaj,
pli belaj aŭ plimalbelaj, kun tiuj aŭ aliaj kapabloj, kiuj povas distingi unu de la alia, sed kiel membro de la
homa raso, ne povas esti distingoj. Neniu persono estas pli supera ol la alia. Neniu homo povas regi la
vivon de alia. Ni devas vivi en ne deviga solidareco, sed en plena apliko de homaj rajtoj, por ĉiuj egale.
