52
En Hispanio, la Kongresoj de Esperanto estas el
du tipoj. Estas, unue, la modestaj, tritagaj kongre-
soj, ĝenerale okazantaj dum semajfino, aŭ profit-
ante iun festotagon proksime al dimanĉo. En tiaj
kongresoj malabundas la distraj, amuzaj, folkloraj
kaj ekskursaj programeroj; en ili estas preskaŭ nur
labor-sesioj, kiel eble plej limigitaj. Kadre de ili
okazas la nepraj kunsidoj kiel la ĝenerala asem-
bleo de HEF k.s. Krome estas ankaŭ la longaj kon-
gresoj, kun daŭro je pro-
ksimume unu semajno. Ĉi
lastaj havas ian karakteron
sufiĉe turisman. Ne mankas
en ili la laborsesioj, male,
en ili la prelegoj, akademiaj
aktoj kaj ĉiutipaj kunvenoj
estas eĉ pli multenombraj ol
en la tritagaj kongresoj, sed
ĉefe abudas en ili la distr-
aĵoj kaj spektakloj, banke-
do, lunĉoj, tuttaga ekskur-
so… Laŭ tiu skemo, la 39a
landa Kongreso, okazinta
en Gijón de la 16a ĝis la
21a de julio 1979 apartenas
al la dua grupo, al la tur-
ismaj kongresoj.
Sed komence ni devas re-
koni ke ne ĉio estis brila en
la disvolviĝo de la esperant-
ista renkontiĝo, kvankam
ĝenerale la rezulto estis bo-
na. La problemo aperis jam
en la unua kongrestago kiam kelkaj el la kongres-
anoj kiuj estis elektintaj gasti en la Labora Uni-
versitato abomenis pri tiu loko kaj oni devis serĉi
por ili, aŭ trovis ili mem, aliajn pli komfortajn
gastejojn. Verdire, ne estis bona ideo proponi tiun
lokon kiel loĝejo.
Sed esceptante tion, ĉio cetera rezultis sufiĉe bona
en la Kongreso organizita de la gijonaj esperant-
istoj. Laŭlonge de la lundo, 16an de julio, oni dis-
donadis la kongresan dokumentaron al la samide-
anoj kiuj prezentiĝis en la kongresejo. Entute estis
340 aliĝintoj tamen multaj el ili ne ĉeestis la Kon-
greson. Vespere de tiu tago, krom ekfunkciigi la
libroservon de HEF, ankaŭ estis inaŭgurita la es-
perantista ekspozicio. La ricevitaj fotoj de esper-
antistaj grupoj en la mondo ne estis abundaj, do,
por la ekspozicio, al tiu materialo estis aldonitaj
publikigaĵoj en Esperanto, poŝtaj kovertoj de le-
teroj el ciuj landoj kaj poŝtkartoj interŝanĝitaj de
geesperantistoj el la tuta mondo.
Je la 9a horo nokte okazis la “Interkona Vespero”
en iu apudmara restoracio de la urbo. Partoprenis
en tiu akto multaj gekongresanoj kaj estiĝis tie tre
bona etoso.
Marde, la 17an de julio.
Matene okazis la Solena
Malfermo de la Kongreso
en la teatr-salono de la kon-
gresejo. Ĉeestis ĝin la Urb-
estro de Gijón, José Manuel
Palacio, kaj aliaj provincaj
aŭtoritatuloj. Santiago Mu-
las, Prezidanto de la Loka
Organiza Komitato, espri-
mis sian bonvenon al ĉiuj
kongresanoj, kaj rememor-
igis la forpasintajn asturajn
samideanojn kiuj tiel elstare
viglis en antaŭaj kongresoj.
Poste salutis ankaŭ la repre-
zentantoj de la ĉeestantaj
delegitaroj, kaj ankaŭ la
eksterlandanoj: Angel Co-
rral, el Argentino, S-ino
Plamenka, el Bulgario, S-ro
Fighiera, el Italio, S-ino
Pieńkiewicz, el Pollando, S-
ino Olga Almeida, el Por-
tugalio, S-ino A. F. Sikorska kiel redaktorino de
HEROLDO de Esperanto. Fine salutis ankaŭ la
reprezentantoj de Fakaj Organizoj: ILEI, HEFA,
MEM, ILERA… La plej longaj intervenoj estis
tiuj de Ada Sikorska kaj de la peranto de MEM
(Mondpaca Esperantista Movado), Feliciano
Oliván Guiu. Fermis la akton iu interveno de S-ino
Rafaela Urueña, Prezidantino de Hispana Esper-
anto-Federacio. Ŝi eksplikis la signifon de la
esperantistaj kongresoj, la celon de la Internacia
Lingvo. Lerte, ŝi prezentis tre instruan temon pri
la aĝo de la lingvoj, kaj substrekis ke Esperanto
kun siaj 92 jaroj estis nur bebo. Fine, per afablaj
vortoj, la Delegito de la Ministrejo pri Kulturo S-
ro Barraco, deklaris inaŭgurita la Kongreson.
53
Posttagmeze okazis la kutima laborkunsido de la
estraro de HEF kun la ceestantaj estraroj de la
esperantistaj grupoj kaj delegitoj de HEF-sekcioj.
Sekve estis iu prelego en Esperanto far de S-ro
Llibert Puig Gandía, Prezidanto de Centro Esper-
anto Sabadell, anstataŭ la planita de de S-ro Juan
Régulo Pérez ĉar ĉi tiu ne povis ĉeesti la Kon-
greson. La prelego titoliĝis “Esperanto kiel inter-
genta lingvo” kaj temis pri la problemaro de la
etniaj minoritatoj kaj la rolo kiun Esperanto devos
ludi en ties solvado. Llibert Puig disvolvis tre
kompetente la temon pri la lingvoj de la homaj
malplimultoj, kiu rezultis tre interesa por la ĉe-
estanta esperantista publiko.
Merkrede, la 18an de
julio, je la 10a horo
matene komenciĝis la
Fakaj Kunsidoj, t. e.
kunvenoj de la diversaj
sekcioj: ILEI, HEFA,
MEM k.t.p. Tiu de
MEM estis la unua Ĝe-
nerala Asembleo de la
Hispana Sekcio de
Mondpaca Esperantis-
ta Movado. Sekve oka-
zis la Oficiala Akcepto
de la kongresanoj en la
Urbodomo de Gijón fa-
re de la Urbestro J. M.
Palacio, kiu, per parola-
deto, dankis la esperant-
istojn pro ilia vizito kaj
deziris al ili sukcesan
kongreson. Respondis
al li elokvente la Pre-
zidantino R. Urueña,
kiu menciis la gastam-
econ de Gijón kaj la
lokajn esperantistajn pi-
onirojn.
Vespere la kongresanaro tanslokiĝis al la urbo-
kvartalo “El Coto”, kie oni inaŭguris straton kun
la nomo “ESPERANTO”. Je la 6a horo vespere
oni faris la ekzamenon por la akiro de la oficiala
titolo “kapabla esperantisto” de HEF. Partoprenis
en tiu ekzameno grandparto el la gelernintaro de la
lastaj kursoj de nia E-Grupo.
Je la 8a horo, en la teatrejo de la Labora Uni-
versitato okazis astur-folklora spektaklo de
elektitaj tipaj dancoj kaj kanzonoj far de la Gijona
Polifonia Koruso kaj de la Grupo de Ĥoroj kaj
Dancoj. La festivalo atingis kompletan sukceson;
estusiasmigis la geesperantistojn la fakto ke, je la
fino, la Asturia himno estis fajne kantita en Es-
peranto far de ambaŭ artaj grupoj kune. El la kvar
Esperantaj versioj ekzistantaj de tiu himno, en tiu
okazo oni kantis la version de Alfredo Villa.
Ĵaŭde, la 19an de julio estis tago destinita al la
kongresa ekskurso. Frumatene eliris tri aŭtobusoj
destine al Kovadongo. Sed unue la ekskursa
ekspedicio iris al Ribadesella kie la esperantistoj
povis viziti la faman antikvan groton Tito Bus-
tillo. Temas pri gravega kaverno kie la kongres-
anoj admiris miljarajn pentraĵojn iam faritajn de
niaj praŭloj sur la ŝtonmuroj de tiuj kavernoj. El
tie la kongresaj ekskursantoj iris al Kovadongo,
grava historia loko de nia lando kiu jam altiris la
intereson kaj la viziton de la partoprenintoj de
antaŭaj kongresoj de
Esperanto en Asturio.
Kvankam la vetero ne
estis belsuna, tamen la
tuttaga ekskurso estis
agrabla. En la Baziliko
de Kovadongo estis me-
so en Esperanto oficita
de pastro Cortina kaj
kun prediko de pastro
Fuentes. Fine de la Di-
servo la “Infana Ĥoro”
de la Baziliko kantis la
himnon de Kovadongo
en Esperanto, laŭ la tra-
duko farita de samide-
ano Alcibiades Gonzá-
lez Meana. Elirinte el
tiu akto, oni faris la ofi-
cialan foton de la Kon-
greso, kiun ni prezentas
sur la sekva paĝo. Indas
mencii ke en ĉiuj gra-
vaj aktoj de la Kongre-
so oni abude fotis far de
“Foto Angel”; ĉi tiu
profesia fotisto, Angel,
estis esperantisto de nia urbo, partopreninto en iu
el la kursoj kiujn gvidis Santiago Mulas dum la
antaŭaj jaroj. Ĉiutage en la Kongresejo estis pu-
blike prezentitaj la fotoj faritaj la antaŭtagon por
ke la kongresano akiru tiujn kiuj interesus al ili.
La ekskurso sekvis per la translokiĝo al Cangas de
Onís, kie oni faris la tagmanĝadon, por eliri poste
destine al Villaviciosa kie la kongresanaro vizitis
la Cidro-farejon “El Gaiteru” kaj ties kelojn
plenajn je cidro-tinoj. La fabrikestro afable invitis
la geesperantistojn gustumi la bongustan trinkaĵon
tie ellaboritan (cidro kaj ĉampano). Post unuhora
ripozado en Villaviciosa, la ekskursantoj revenis
al Gijón.
En la Solena Malfermo de la Kongreso
54
Vendrede, la 20an de julio, dum la mateno estis
alia ekskurso, ĉi-foje al Oviedo, la Asturia ĉef-
urbo. Unue la esperantistoj vizitis, ekstere de la
urbo, la preromanikajn artajn kaj historiajn mo-
numentojn Sankta Maria de Naranko (jaroj 824a-
850a) kaj la preĝejon de sama epoko Sankta
Mikaelo de Lillo, ambaŭ konstruaĵoj sur la deklivo
de monto Naranko. Post tiu vizitado al la monu-
mentoj, la kongresanoj revenis al la urbo kaj estis
akceptitaj en la Universitato de Oviedo, kie la
HEF-Prezidantino Urueña, Profesorino pri Inter-
nacia Juro en la Universitato de Valladolido, pre-
legis pri la temo “Esperanto kaj la Europaj Inter-
naciaj Organismoj”, tre dokumentita prelego kro-
me interesa kaj aktuala por la esperantistoj, kiun ŝi
tre majstre kaj elokvente prezentis. Post tiu aka-
demia akto, akceptis tie la gekongresanojn la Moŝ-
ta Rektoro de la Universitato de Oviedo S-ro Teo-
doro López Cuesta, kiu salutis la ilim, kiujn li
difinis kiel “reprezentantoj de praktika viva kultu-
ro”, kaj bedaŭris ne povi, pro profesiaj devoj,
akompani ilin longan tempon….
Post tiu prelego, la Prezidantino kaj kelkaj HEF-
estraranoj estis tre amike akceptitaj de la Urbestro
de Oviedo en la Urbodomo. Paralele al tiu vizito,
la gekongresanoj promenis tra la urbo admirante la
vidindaĵojn de Oviedo, precipe la katedralon.
Vespere de tiu tago, denove en la kongresejo en
Gijón, okazis la Ĝenerala Asembleo de Hispana
Esperanto-Federacio, kiun prezidis S-ino Uru-
eña. La Sekretario S-ro Hernández, post la legado
de la akton de la antaŭ Kongreso en Leon, raportis
pri la agado de la lasta periodo kaj prezentis la
financan situacion de HEF. Prezentis raporton
ankaŭ kelkaj sekcioj de la Federacio. Post arde
dabati la solvon de diversaj problemoj, oni aprobis
jenajn du rezoluciojn de la Kongreso: Unua:
Mendi al la Ministroj pri Kulturo kaj Edukado la
enkondukon de la lernigo de Esperanto en la
programojn de la Baza kaj Meza Instruado. La
aprobo kaj sendo de tia oficiala peto estas kvazaŭ
rita programero de ĉiu kongreso de Esperanto,
kiun oni faras –senutile– de antaŭ multaj jaroj. La
dua rezolucio estis mendi al la Asturia Ŝparkaso la
finacadon de la konferenco de la HEF-Prezid-
antino. Fine de tiu ordinara asembleo, samideano
Casquero proponis Madridon kiel kongresurbo por
la sekva jaro, kio estis aprobita de la ĉeestantaro.
Tuj sekve, kaj en la sama loko, okazis alia Asem-
bleo, ĉi-foje Eksterodinara, de tiu Federacio por
pridiskuti kaj aprobi la ŝanĝon de iuj statutaj
artikoloj de la asocio.
La lasta programero de tiu tago okazis, nokte, en
la restoracio “Bella Vista” (Bona Vidaĵo), la sama
loko kie antaŭ kelkajn tagojn okazis la Interkona
Vespero. Estis la Oficiala Bankedo de la Kongre-
so, kiu okazis en gaja kaj bonhumora etoso.
Dum la tagoj 18a, 19a kaj 20a funkciis en la kon-
gresejo poŝt-afrankejo kun speciala afrankilo de la
Kongreso. Krome, dum la tuta daŭro de la Kon-
greso estis en la kongresejo telefonaj budoj specia-
le dediĉitaj al la servo de la kongresanoj. Ankaŭ la
libro-servo funkciis en la kongresejo dum ĉiuj
kongrestagoj
55
La lasta tago de la Kongreso estis la sabato, 21a de
julio. Matene la kongresanaro vizitis la Muzeon
Jovellanos, kiu tiam troviĝis en Cimadevilla, en la
naskiĝdomo de Jovellanos. La Direktoro de la
centro, post afable akcepti la kongresanojn, faris,
en la hispana lingvo, la prezentadon de la pentraĵoj
kaj aliaj objektoj tie ekzistantaj. Iu samideano de
nia E-grupo tradukadis esperanten tiun prezent-
adon ĉefe por la fremdaj kongresanoj kiuj ne konis
la hispanan idiomon.
Je la 5a horo vespere
de tiu tago estis en la
salono de la kongres-
ejo (Katedro Jovella-
nos) teatra spektaklo;
la polaj geaktoroj, Zbi-
gniew Dobrzyński kaj
ĉi ties edzino Kalina
Pieńkiewicz, de PO-
LA ESPERANTIS-
TA TEATRO, ludis la
teatr-verkon “La Hip-
noto”. La teatr-ludado
meritis la aprobon kaj
la aplaŭdadon de la
spektantoj.
Sekve, en la sama sa-
lono, okazis la Solena
Fermo de la Kongreso.
En tiu akto oni faris la
liveradon de la diplo-
moj al tiuj gelernintoj
kiuj aprobis la ekza-
menon pri Esperanto
farita antaŭ kelkajn ta-
gojn.
La Prezidantino Urue-
ña, en sia fina interve-
no, resumis la plej gra-
vajn atingojn de la
Kongreso. Oni prezen-
tis al la kongresanaro
kaj ĉi tiu aprobis, jen-
ajn rezoluciojn:
Unue: Peti de la “As-turia Ŝparkaso” ekonomian
helpon por eldoni la prelegon “Esperanto kaj la
Eŭropaj Internaciaj Organismoj” de la
Prezidantino en la Universitato de Oviedo.
Due: Komisii la Lokan Kongresan Komitaton por
ke, nome de la kongresanaro, ĝi insistu ĉe la Ur-
bestro de Oviedo, por la inaŭguro de iu strato en
tiu urbo kun la nomo “Esperanto”.
Trie: Rekomendi al ĉiuj hispanaj Esperanto-Gru-
poj intensigi siajn proprajn interrilatojn, kaj pli-
fortigi tiujn al HEF.
Kvare: Agnoskante la rajton de ĉiu popolo uzi sian
propran lingvon, intensigi la instruadon de Esper-
anto kiel plej taŭgan rimedon por la intergenta
kompreniĝo.
Kvine: Komisii la HEF-estraron por ke ĝi faru
sian eblon por revivigi la Junularan HEF-Sekcion.
Sese: Akcepti la proponon de Madrida Esperanto-
Liceo organizi la ve-
nontjaran kongreson
en Madrido.
La lasta programero de
la Kongreso estis la
“Espicho--Vesperman-
ĝo, regiona speciala
manĝeto kun multe da
cidro, kiu okazis en la
etniisma muzeo “Pue-
blo de Asturias” (“As-
tura Vilaĝo”). Tiu akto
estis financita de la
Urbestraro de Gijón.
Dum la vespermanĝ-
ado dancis por la kon-
gresanaro iuj folkloraj
grupoj de la urbo.
La resumo de ĉi tiu E-
Kongreso kun sidejo
en nia urbo kaj orga-
nizita de nia esperant-
ista grupo estas ke ĝi
rezultis sufiĉe brila kaj
bone organizita, sen
pliaj incidentoj ol tiu
de la loĝado en la La-
bora Universitato. Ne
ĉiuj enloĝintoj en tiu
loko ŝanĝis la gaste-
jon, kaj por tiuj, kiuj
restis tie, dum la kon-
gresaj tagoj funkciis
specialaj aŭtobusoj.
Alia rimarkinda afero estis tiu de la loka presaro.
En la unua tago de la kongreso estis presara
intervjuo al la Prezidanto Santiago Mulas, kaj el iu
radio-stacio estis te-lefonalvoko por peti informon
pri la kongreso. Ĉar tiumomente ne troviĝis tie la
Prezidanto, informis al ili la Sekretario.
Nia Grupo ricevis, post la kongreso, la ekonomian
helpon donacitan de la Provinca Deputitejo.
En la kongresa bankedo
Polaj geaktoroj teatr-ludante “La hipnoto”-n
57
57
Inaŭguro de la strato Esperanto
Prelego de D-rino. Urueña en la Universitato
de Oviedo
Cidro-drinkado de la ekskursantaj gekongresanoj en la keloj de “El Gaiteru” (Villaviciosa)