8
I
I
I
n
n
n
f
f
f
o
o
o
r
r
r
m
m
m
o
o
o
j
j
j
p
p
p
r
r
r
i
i
i
U
U
U
E
E
E
A
A
A
Nova internacia Esperanto-ekzameno ĉe UEA
Por pli bone kompreni la evoluon de la nova ekzamena sistemo en Esperanto, oni devas reiri
kelkajn jarojn en la historio kaj provi pensi per ekstermovadaj pensmanieroj.
La priskriboj por la lingvo-ekzamenoj de la niveloj de A1 ĝis C2 de la Komuna Eŭropa
Referenckadro (KER) estis fiksitaj de la Konsilio de Eŭropo.
La baza libro en la angla 'Common European Framework of Reference for Languages:
Learning, Teaching, Assessment' aperis en 2001. La internacia Esperanto-movado ne reagis.
Intertempe en Hungario Esperanto-instruado kaj ekzamenado furoris en la lastaj jaroj kaj
Esperanto - post la angla kaj germana - daŭre estas en la tria loko rilate al la nombro de
ekzamenitoj. Dekmiloj!!!! da ekzamenitoj akiris la novan lingvo-atestilon por profesiaj celoj
(laborejaj postuloj, kreditpoentoj por universitataj studoj, liberiĝo de abiturienta lingva ekzameno
ktp.) ITK (ŝata ekzamencentro en Hungario) jam de jardekoj estas ofertanta Esperanto-
ekzamenojn en baza, meza kaj supera niveloj (mi mem estis kaj daŭre estas kvalifikita
ekzamenanto de ITK por Esperanto). Ekde septembro 2006 ili adaptis sian 3-gradan Esperanto-
ekzamensistemon al la novaj normoj de KER, akiris akreditigon por ĝi de la hungara ŝtato kaj
ankaŭ submetis ĝin al kvalita kontrolo (2008) far Asocio de Lingvotestistoj en Eŭropo (ALTE), la
internacia organizaĵo kompetenta pri pritaksado de ekzamensistemoj laŭ KER.
Tio estas en tiu kadro la maksimumo, kion oni povas atingi por la agnosko kaj prestiĝo por nia
internacia lingvo. La ekzamensistemo de ITK (Origio-ekzameno) - laŭ tradicio ankaŭ el aliaj
fremdaj lingvoj estas t.n. du-lingva versio. Tio signifas, ke enhavas kelkajn taskojn, ekz.
tradukadon inter la cellingvo kaj la nacia lingvo. Pro tio ĝi ne taŭgas por internacia uzo. La celo
kaj plej facile irebla vojo, la plej racia kaj ŝparema solvo por iu internacia ekzamensistemo laŭ
KER estis la adaptado de tiu jam longe funkcianta dulingva sistemo al unulingva versio.
Kelkaj gravaj paŝoj
- aperigo de la unua E-lingva broŝuro pri KER (prizorgis ĝin Katalin Kováts kaj UEA),
januaro 2007;
- traduko de la tuta Framework-libro al Esperanto: Komuna Eŭropa Referenckadro por
lingvoj: lernado, instruado, pritaksado (kun permeso de la Konsilio de Eŭropo, Dialang kaj
ALTE. La laboron organizis Katalin Kovats/edukado.net, finance subtenis Esperantic
Studies Foundation (ESF), tradukis Roel Haveman, eldonis ĝin UEA, decembro 2007);
- ITK komencas trejni, kvalifiki siajn 2-lingvajn ekzamenantojn al la unulingva sistemo;
- pretigo de novtipaj testoj, provtesado, analizoj (centoj!!!!! Da provtestantoj estis
bezonataj). Spertaj kaj kvalifikitaj ekzamenantoj, testverkistoj de ITK, ekz. Márta Kovács.
Salomonné Pálma Csiszár kaj Zsófia
Kórody kun faka gvido de ITK-respondeculo dr. László Szabó kaj granda movada helpo de
Katalin Kováts/edukado.net finpretigis la akreditigendan materialon en 3 niveloj: dum 2008;
- UEA subskribis la kunlabor-kontrakton kun ITK anstataŭ ILEI, kiu rifuzis doni komision
al Zsófia Kórody, tiama vicprezidanto kaj respondeculo por ekzamen-aferoj, junio 2008;
- trejnado de internacia ekzamenantaro laŭ la akreditig-postuloj de ITK kaj ALTE: atestilo
pri altnivelaj E-lingvaj kapabloj, universitata diplomo pri Esperanto-studoj resp. instruado
de fremdaj lingvoj, plurjara lingvoinstruista kaj ekzamenada sperto, onta jara pluklerigado,
julio kaj decembro 2008;
- apero de la libro: 'Esperanto de nivelo al nivelo' (ITK, 2008), fakte jarkomence 2009 kun
priskribo de la taskoj kaj modeltestoj en B1, B2 kaj C1 niveloj. Aŭtoroj: Zsófia Kórody,
9
- Márta Kovács, Salamonné Pálma Csiszár, dr. László Szabó.
- internacia lanĉo de la novaj KER-ekzamenoj, akiro de ŝtata agnosko ankaŭ por la unu-
lingva versio en Hungario, ekde 2009.
Kotizoj: la samaj, kiuj por la du-lingva versio en Hungario (pageblaj, pagitaj jam de dekmiloj da
hungaroj), similaj, eĉ iom malpli kostaj ol aliaj prestiĝaj internaciaj ekzamenoj en aliaj fremdaj
lingvoj, internacie subvenciataj laŭ la MA kotizoj de UEA (por ioma komparo: Cambridge First
Certificate /B2 nivelo/ kostas 150 eŭrojn).
IEK: nek elektas siajn ekzamenantojn (IRE) laŭ la akreditigaj postuloj, nek havas trejnsistemon,
pluklerigadon por ili.
Rekompencoj: nek la ellaborintoj de la tute novaj KER-ekzamenoj, nek la fakaj gvidantoj, nek la
organizantoj de testsesioj, provtestistoj, korektantoj de centoj de provtestoj, administradon,
statistikojn, korektadon farintaj, farantaj gekolegoj, plibonigantoj de la sisemo, ktp, ktp, ĝis nun
ricevis iun ajn financan rekompencon por la pli ol dujara laboro, do ĈIO LAŬ VOLONTULA
BAZO, DONACO POR LA ESPERANTO-MOVADO!!!!
Malgranda teamo investis sian tempon, energion kaj centojn da laborhoroj....
La nova KER-ekzamensistemo estas je dispono por ĉiuj. Sur la hejmpaĝo de ITK (http://itk.hu )
aperis elektebla verda steleto, kiu gvidas al la internaj paĝoj, kie eblas legi la postularon, detalojn
pri ĉiuj tri niveloj: http://itk.hu/index.php?id=322&fomenu=322&lang=ept
Ekzamendatoj, informoj pri kotizoj, aliĝilo al la novaj UEA-ekzamenoj:
http://edukado.net/pagina/NOVAJ+UEA-EKZAMENOJ/22422//
Ni esperas, ke multaj eluzas la bonan ŝancon jam ĉi-jare akiri atestilon en la niveloj B1, B2 aŭ
C1.
Sukcesojn !
Kun multaj salutoj, Zsófia Kóródy
Interkultura Centro Herzberg http://esperanto-urbo.de
fonto: Ret-Info http://www.eventoj.hu
Propono de UEA pri Esperanto al kvar mondaj gvidantoj
La 16an de junio okazis en la rusa urbo Jekaterinburgo la unua pintkunveno de Brazilo, Rusio,
Hinda Unio kaj Ĉinio. Tiuj kvar landoj intencas kunlabori pli intense kaj elpaŝi kune en la monda
politiko. En Jekaterinburgo, kie la ĉefa temo estis la nuna ekonomia krizo de la mondo,
renkontiĝis la ŝtatestroj Dmitrij Medvedev el Rusio, Luiz Inacio Lula da Silva el Brazilo kaj Hu
Jintao el Ĉinio, kaj la barata ĉefministro Manmohan Singh.
Post la kunveno la prezidanto de UEA, prof. Probal Dasgupta, skribis al la kvar gvidantoj,
karakterizante la eventon kiel historian. "Ekonomia krizo okazigita alilande trafas viajn landojn
grave, ne nur pro la nekredeblaj riskoj kaj ŝuldoj alprenitaj en Usono, sed ankaŭ pro la fakto, ke la
valuto de nur unu lando rolas kiel internacia valuto", li komentis la temon de la kunveno. Per tio
li samtempe enkondukis proponon:
"Universala Esperanto-Asocio proponas al vi la ideon, ke valutoj kaj lingvoj funkcias sam-
maniere. La internacia uzo de la angla plifortigas nur kelkajn privilegiitajn landojn kaj samtempe
starigas riskojn kaj kostojn por ĉiuj aliaj. Ĉu tiaj privilegioj, valutaj kaj lingvaj, kondukis nin al
pli bona mondo? Ĉu la kostoj estis efikaj? Certe ne."
"Viaj kvar landoj estas promesaj landoj por la estonteco. Sed vi, kiel ni tra la tuta mondo, devas
ĉesigi la valutajn kaj lingvajn privilegiojn, se ni volas progresi rapide, malpli koste kaj harmonie.
Pri nova valuta sistemo, vi jam havas ideojn kaj proponojn. Por nova lingva sistemo, ni proponas
Esperanton kiel efikan, pragmatan kaj malpli kostan solvon."
La letero de prof. Dasgupta estis sendita al ĉiu ricevanto en ties propra lingvo.
laŭ Gazetaraj Komunikoj de UEA, n-ro 332, 2009-06-26