48
"
Vi ne povas servi al Dio kaj al la riĉeco
". Ĉi
tiu aserto de Jesuo ne estas fal-stelo kiu pasas
tra la firmamento dummomente kaj malaperas.
Ĝi estas unu el la centraj, permanentaj ak-
soj, de la Evangelio. En ĝiaj paĝoj foje kaj re-
foje aperas la nekongruecon de Dio kaj la riĉ-
eco: “
Ve al vi la riĉuloj
”; “
Pli facilas ke ka-
melo pasu tra okulo de kuirilo...
” Paŭlo do-
nas eksplikon: “Ĉar la radiko de ĉiuj malbo-
noj estas la emo pri mono”
Kontraŭ Dio Jesuo ne metas la ateismon
kiu tiam, ja, estis apenaŭ konata, sed ankaŭ ne
metas la orientajn diaĵojn, tiel disvastigitaj
en la regiono, nek la oficialajn diojn de la
imperio, kaj tio kion oni ŝuldas al la Cezaro
ne estas kontraŭdira kun tio kion oni ŝuldas al
Dio. Li ankaŭ ne metas kontraŭ Dio la hedon-
ismo aŭ la diboĉado, kiuj ne estas teniĝoj to-
lereblaj por disĉiplo de Jesuo, sed tamen ne es-
tas tio kion la Majstro metas kontraŭ Dio.
Kontraŭas Dion tre konkreta idolo: la riĉeco.
Se por Jesuo tiel gravas la idolo de la riĉeco
estas pro tio ke ĝi vere gravas. Sufiĉas konstati
kiom multe estas al ni malfacile ĉesi adori ĝin.
Estis enorme granda la invent-kapablo kaj talen-
to kiu, ene de la Eklezio mem, manifestiĝis
laŭlonge de la historio, por mildigi tiun sen-
tencon de Jesuo kaj akordigi ambaŭ diojn. Iuj
tiom multe estis radikalaj ke ili renversigis
la Evangelion, kaj eĉ alvenis, kiel la kalvin-
anoj, al tio ke ili konsideras la riĉaĵon kiel
Dia beno kaj signo de antaŭelekto.
En la katolikismo oni ne alvenis al tia ekstremo,
almenaŭ en la teorio. En la praktiko estas alia
afero. Persistis la kulto al la riĉeco, sed, por ke
la kontraŭdiro ne tiom estu skandala, estis ne-
cese dece vesti la idolon, surmeti al ĝi ian
maskon kiu kaŝu ĝian kruelan vizaĝon.
Episkopoj, teologiistoj, moralistoj, eminen-
taj kristanoj, ĉiuj konkuris ellabori la plej al-
logajn maskojn.
Inter la plej sukcesaj maskoj troviĝas, kia iro-
nio, tiu de
"Dia volo".
Pretendante ekzalti la
rolon de Dio en la homa vivo, oni asertadis ke
la fakto esti riĉa aŭ malriĉa estis Dia volo. Li
volis ke iuj naskiĝu malriĉaj kaj aliaj riĉaj.
Fariĝu Lia volo!
Tiu estis masko sufiĉe bone akceptita en la
tradicia socio. La ĉefa riĉaĵo estis la tero, ĉi-
tiu estis normale posedata laŭ heredo. Ĝi pa-
sadis el la gepatroj al la gefiloj kiel afero
tute normala. En tiu kultura medio oni ak-
ceptadis sufiĉe bone la ideon ke oni ricevis la
havaĵojn el la mano de Dio. Ĉiam Dio kun la
sankta familio! Krome tiu estis ideo kiu tre kon-
venis al la posedantoj de la teroj. Kaj prefere ne
pensi kiamaniere atingis la terojn la unua pro-
prietulo. Kiu, ĝenerale, atingis ilin kiel profito
de konkeroj kaj rabadoj. Kompreneble, oni po-
vis diri ĉiam ke Dio helpis lin en la batalo Ben-
ata estu Lia volo!
Estis tre estimata ankaŭ la masko de la “
spirita
malriĉeco”, t.e.
"ne emi la havaĵojn". Ĉiam re-
zultis sufiĉe facile sin protekti en tiu rifuĝejo,
ĉar moralistoj kaj konfesprenantoj neniam estis
tro striktaj petante pruvojn pri tio ne emi la
havaĵojn. Krome la spirita malriĉeco estas tre
prestiĝa pro sia nedudebla evangelia origino.
Sed neniam oni klarigis kiamaniere oni
povas konservi kaj eĉ pligrandigi la hav-
aĵon ne sentante emon al ĝi.
Iu provo montri ke oni vere malavaras estis la
donacoj kaj legacoj al la Eklezio. Ankaŭ ne es-
tas klare ke per tio oni atestas pri manko je riĉ-
emo, ĉefe konsiderante ke multaj donacoj estis
faritaj je la horo de la morto. Sed tiu maniero
manifesti la riĉuloj sian malavaron ŝajnis tre bo-
na al la hierarkoj de la Eklezio. Kaj tiamaniere
tiu, kiu rezultis tre riĉa estis, kompreneble, la
Eklezio. Sed, jes ja, ĉiam konservante la
“spiritan malriĉecon”.
Per tio prezentiĝas alia masko sub kiu sin
kaŝis la idolo de la riĉeco, kaj kiu estis, ĝuste,
tiu de la “
kulto al Dio”.
La honoro de Dio, la
majesto de Dio meritas tion plej bonan, ni
devas montri nian adoradon al Dio laŭ ma-
niero kiel eble plej grandioza.
Kompreneble, la Dia honoro postulis plenigi je
splendoro pompo kaj riĉaĵoj Liajn ministrojn kaj
reprezentantojn. Kaj ĉi-tiuj, por gardi la kulton
al Dio Patro de Jesuo de Nazareto, fine ili mar-
ŝas man-en-mane kun la alia dio, la malamika
idolo.
Kune kun la spirita malriĉeco marŝis la “
jura
malriĉeco”.
La rolo de la malriĉeco en la Evan-
gelio estis tro evidenta por ke oni povu deflank-
igi. Por la gekristanoj kiuj volis sekvi laŭ pli
radikala maniero la paŝoj de la Majstro, la mal-
Verkis: Antonio Zugasti
49
riĉeco estis esenca elemento. Oni ne povis
ignori ĝin. Sed ankaŭ ĉi tie oni devis mildigi
la perturban aserton de Jesús: aŭ Dio aŭ la riĉ-
eco. La masko uzita ĉi-kaze estis la “jura mal-
riĉeco”. La gereligiuloj ne povis persone po-
sedi ion, sed la religia ordeno ja povis akumuli
riĉaĵojn senmezure, kaj la membroj de la orde-
no povis uzi kaj ĝui
ilin kun trankvila kon-
scienco. Tiu ĉi masko
estis speciale noca,
ĉar ĝi efikis sur la gru-
poj kiuj intencis plej fi-
delece sekvi la evange-
lian spiriton. Krome,
levante la malriĉecon al
la nivelo de tiuj kiuj ce-
lis ian “perfektan sta-
ton”, oni apartigis ĝin
el la simplaj kaj nor-
malaj kristanoj. Por ĉi
tiuj oni taksis norma-
le la ĝeneralan aspi-
ron al la riĉeco. Por
ĉi tiuj konduti bone sufiĉis ian malavaron
en la almozo al la malriĉuloj... kaj helpante
la Sanktan Patrinan Eklezion.
Kaj tiele pasadis la jarcentoj. Sub siaj mas-
koj la idolo de la riĉeco, pluvivis, eĉ progresis,
plifortiĝis, venkante rezistojn, tordante la vor-
tojn de Jesuo, enfiltriĝante ĝis la fundamen-
ton de la vatikana maso, firmiĝante en el spirito
de tiuj kiuj nomiĝas kristanoj. Ĝi eĉ sin sentis
sufiĉe forta por forpeli la
malnovajn maskojn kaj sen-
vuale postuli la tronon de la
mondo.
“Dia volo”, sed ĝi vesti-
ĝas per brila tuniko kiun si-
aj nunaj adorantoj konfek-
ciis por ĝi, iu scienco ki-
un ili inventis por si
mem: la ekonomio, iu su-
pozita scienco konstruita
laŭ siaj deziroj kaj siaj
interesoj. Ia kompleksa strukturo de leĝoj kaj
principoj, subtenita de matematikoj, statistikoj...
kaj multe da mono por aĉeti cerbojn. Ia impona
teoria korpo kiun siaj grandaj guruoj kaj kaj sia
legio da sekvantoj intencas katalogi kiel natura
scienco. Ili pretendas ke ĝi naskiĝas el la tuŝebla
kaj eksperimentebla realo de la mondo, kiam
siaj radikoj estas nur la malnova ambicio kaj
emo al mono, la kulto al la potenca idolo.
Tiuj, kiuj sin proklamas oficialaj repre-
zentantoj de Jesuo de Nazareto ne kapablas
rompi kun sia malnova amiko. La idolo jam
ne plu devas sin kaŝi. Klaresprime ĝi pro-
klamas siajn principojn kaj siajn valorojn:
ekonomia disvolviĝo, pliriĉiĝu, profito, rentum-
eco, ambicio, riĉeco! riĉeco! Konkuru unuj kon-
traŭ la aliaj por atingi ĝin, konkuru, pliriĉiĝu,
akumulu kapitalon. Jen la sola moralo: ego-
ismo, ambicio, batalo por riĉeco, jen la bono
kaj la virto, subpremadi
ĉiun kaj ĉion necesan,
ne zorgu, la nevidebla
mano de la merkato sol-
vas ĉion, vi ambiciu,
konsentu la avarecon,
spite al ĉio. Pliriĉiĝu,
pliriĉiĝu, ambiciu pli
kaj pli, ekspluatu la ho-
mojn, elĉerpu la Terajn
riĉaĵojn, vivadu lukse
kaj riĉabunde, inventu
plezurojn, disipu, tiu es-
tas via paradizo. Kaj mi
estas via vera Dio.
Kion ni faras, Sinjoro?
Kion ni faras? Kie estas hodiaŭ viaj vortoj:
Ne eblas servi al Dio kaj al la riĉeco
?
Kie ili estas, Sinjoro, kie ili estas? Kiu
proklamas ilin?
Ne eblas servi al Dio kaj
al la riĉeco
.
Kiun Evangelion ni anoncas, se ni ne proklamas
tion?
Ne eblas servi al Dio kaj al la
riĉeco
.
Kian lumon ni estos se ni
ne krias ke la kapitalismo
estas la malnova idolo de
la riĉeco?
Ĉu ni estos la salo de la
tero se ni timas kontraŭi
la regnon de la riĉeco?
Ne eblas servi al Dio kaj al
la riĉeco
.
Kie ili estas, Sinjoro, kie
estas tiuj vortoj viaj? Kie
ni kaŝis ilin? Demandas al
ni la dronintoj en la Atlantikaj akvoj.
Kie ni kaŝis ilin? Demandas al ni tiu infano
preta esti vorita de vulturo.
Kial ni silentas? Demandas al ni la kongolaj vir-
inoj murditaj per la armiloj kiujn ni fabrikas kaj
vendas.
Kion vi faris el tiuj vortoj de Jesuo?
Ne
eblas servi al Dio kaj al la riĉeco
.
Kie ili estas, Sinjoro, kie ili estas? De-
mandas al ni la palestinaj geinfanoj. naskiĝintaj
en la milito kaj por la milito. Kiel povas la
kristanaj landoj esti la plej kapitalismaj
landoj?
Kion ni faras, Sinjoro, kion ni faras?
