6
Por danki vin, kiuj permesas al ni paroli per via
ĵurnalo, ni proponas al vi tre bongustan koktelon
(kun aŭ sen alkoholo, laŭvole): E.D.E. t.e. Eŭ-
ropo Demokratio Esperanto.
- Esperanton, kompreneble, vi tute bone konas!
- Pri demokratio, oni neniam havas tro…
- Ĉar la Eŭropa Unio diras ke ĝi celas, laŭ sia
devizo, samtempe “unuecon kaj diversecon”, ĝi
bezonas Esperanton, ankoraŭ pli urĝe ol la tuta
mondo, por komuniki libere kaj ŝpareme inter
egalaj eŭropaj civitanoj.
Jen tial, en Francio, ni profitis eŭropajn balotojn
en 2004. Kial nur, bedaŭrinde, en Francio? Ĉar
nur Germanio provis, sed ne sufiĉe frue.
Tiun (frenezan? genian?) ideon havis Kristian
Garino. Multaj francaj esperantistoj absolute ri-
fuzis tiun proponon. Esperanta komunumo, ĉu ĉar
tro persekutata, tro ofte timas novaĵojn kvazaŭ
kiel “blasfemoj”: ĝi posedas mirindan idealon kaj
sekvas kaj ripetas ĉiam rutinajn kutimojn. Do, ni
estis nur grupetoj de kuraĝaj Donkiĥotoj, sen mo-
no, sen fortoj, sen politika sperto, sen iu ajn bon-
ŝanco. Evidente ni ne kapablis. Tute ne eblis. Ni
scias tion. Sed… tamen ni provis kaj… sukcesis
fari! Jes ja!
Kiu celo? Laŭ la franca sistemo (vidu en via lan-
do, kiel precize tio funkcias. En Germanio, ek-
zemple, estas tute alia organizo ol en Francio, pli
favora ol la nia!) la partioj, kiuj kapablis starigi
liston en minimume 5 el la 8 regionoj, rajtis havi
senpage lokon, materialon, kaj eĉ specialistojn
por krei reklaman filmeton. Ni havis 7 listojn (nur
en “France d’Outre Mer” ni ne havis sufiĉe da
tempo kaj fortoj). Do junuloj kreis du filmetojn,
trifoje elsenditaj per du publikaj televidoj kaj an-
kaŭ radioj. Imagu la terurajn sumojn (kiom da nu-
loj?), se ni devintus pagi tian reklamaĵon! Tiel
tion unue ni celis kaj trafis.
Sed ne nur: kvankam mono multe mankis por
printi kaj disdoni sufiĉe da afiŝoj, programoj kaj
voĉdoniloj, tamen voĉdonis por E.D.E. pli ol
25.000 civitanoj. Evidente tio estas ridinda nom-
bro por esperi deputiton – kaj tion ni sciis. Sed
jen jam bela “peticio” – des pli ke multaj perso-
noj nek ricevis politikajn programojn nek trovis
voĉdonilojn en balotejo; kaj ankaŭ des pli ke iaj
esperantistoj, aŭ ne konsentis pri tiu iniciato, aŭ
tamen preferis voĉdoni kiel kutime favore al sia
preferata partio.
Precipe, la intereso vekita por Esperanto (“Do, ĝi
ne mortis? Bonŝance!” – “Ho, kio estas tiu in-
teresa lingvo kaj idealo?”) pruvis, ke ni pravis,
provante… neeblaĵon. Kaj ni ĝojis, kiam niaj
eminentuloj, - kiuj antaŭe grumblis kontraŭ ni kaj
rifuzis helpi – finfine honeste agnoskis, ke tiu no-
va agado profitis al Esperanto.
Sed Esperanto ne estas proprietaĵo de Francio, ĉu
ne? La venontaj eŭropaj balotoj okazos en 2009.
Ne facilas partopreni: esperantistoj ne estas spert-
uloj pri tio!
Tial ni ege esperas, ke en ĉiuj landoj esperantistoj
kuraĝe intervenu por la komuna eŭropa bono (su-
pre pravaj kutimaj politikaj preferoj, dekstruloj aŭ
maldekstruloj, ktp).
Atentu, ke oni devas tien vigle klopodi, do ne
malfrui kaj tuj serĉi informojn: unue, kiel en via
lando organiziĝas eŭropaj balotoj? Poste, depende
de tio, sin mem plej eble efike organizi.
Ni ne havas ĝeneralan programon, jes ja. Estas
785 eŭropaj deputitoj. Se ĉiuj el ili, ĉiufoje post 5
jaroj, kapablus alporti nur unu mirindan solvon al
grava problemo de nia Eŭropa Unio, ĉi-tiu
mirakle progresus! Esperantistoj estas fakuloj pri
lingvaj homaj rajtoj. Kuraĝon! Ne lasu nin solaj!
Justa Eŭropa Unio bezonas ĉiujn. Urĝas! “Kredu
nin, gesamideanoj!” Ni spertis…
Michèle Abada-Simon, membro de E.D.E.
Por kontakti “Eŭropo Demokratio Esperanto”:
E.D.E.
6 rue des Juifs
Fr-67000 Strasbourg
kontakto@e-d-e.org
http://www.e-d-e.org/
La franca profesorino Michèle Abada-Simon, ĉefa prizorgantino de la
perbusa ekspedicio de geesperantistoj el la Eŭropa Unio, kun kiuj ren-
kontiĝis en Pruvjo, la 5an de julio, kelkaj membroj de Astura Esper-
antista Asocio, estas aktivulino de la politika movado Eŭropo Demo-
kratio Esperanto. Per tiu ĉi artikolo ŝi eksplikas al ni kio estas tiu mov-
ado kaj kiun celon ĝi havas.
7
E
E
E
ŭ
ŭ
ŭ
r
r
r
o
o
o
p
p
p
o
o
o
D
D
D
e
e
e
m
m
m
o
o
o
k
k
k
r
r
r
a
a
a
t
t
t
i
i
i
o
o
o
E
E
E
s
s
s
p
p
p
e
e
e
r
r
r
a
a
a
n
n
n
t
t
t
o
o
o
Eŭropo Demokratio Esperanto (EDE) estas politika movado kiu naskiĝis en Francio kaj Germanio
en 2003 kiel eŭropa federacio de landaj sekcioj.
En 2004, tiu civitana movado partoprenis la eŭropan baloton en Francio. Milionoj da francoj vidis
filmeton pri Esperanto sur la naciaj televidaj kanaloj kaj ricevis informfolietojn pri Esperanto kadre de
la oficiala propagando. Dank’ al tiu agado, pli ol 25.000 francoj (inter ili multaj neesperantistoj)
voĉdonis por Eŭropo Demokratio Esperanto.
Nuntempe, estas aktivuloj en Francio, Germanio, Hungario kaj Nederlando. Kio en via lando?
Nia programo:
garantio de esprimorajto sen lingva diskriminacio kaj defendado de lingvaj rajtoj,
uzado de la internacia lingvo Esperanto kiel pontlingvo kaj laborlingvo kadre de eŭropaj
institucioj,
kuraĝigo de la instruado de Esperanto por faciligi interkomunikadon,
efektiva pritrakto de diverseco por kuraĝigo kaj ŝirmo de la minoritatoj.
partopreno al la demokratio dank’ al rekta referenduma premo pri leĝoj kaj agoj,
leĝaro farita de reprezentantoj elektitaj de la popolo,
realigo de la homaj rajtoj surbaze de la deklaracio de 1948.
En 2009, ni voĉdonu por Esperanto en ĉiu lando
de Eŭropa Unio!
Kiel partopreni kaj agadi?
Por atingi siajn celojn, Eŭropo Demokratio Esperanto bezonas aktivulojn en ĉiuj landoj.
Esperantistaj volontuloj por EDE agado:
unue grupiĝu en sia lando kaj kreŭ EDE landan diskutliston por helpi sinorganizi, kaj poste
krei landan EDE-sekcion,
aliĝu al ede-eu@googlegroups.com kiu estas la eŭropa diskutlisto de Eŭropo Demokratio
Esperanto – per tiu listo eblas doni kaj peti konsilojn por agado, organizado, ktp.
ĉar ni bezonas aktivulojn, kaj multajn kaj politikemajn, ĉar estas 99,9% da neesperantistoj kaj
nur 0,1% da esperantistoj varbu ĉefe inter neesperantistoj kaj laboru nacilingve; la
varbintojn nur post aliĝo oni invitos lerni esperanton por eŭropaj rilatoj kun EDE-anoj kaj
civitanoj de aliaj landoj,
Kontaktoj:
Eŭropo Demokratio Esperanto 8 rue de Cotte; FR-75012 Paris; Francio
Retejo: www.demokratio.eu
Retpoŝto: kontakto@e-d-2.org
Por monsubteni Eŭropo Demokratio Esperanto ĝiru al ĝia UEA-konto: edee-k
8
Eŭropo Demokratio Esperanto
Dank’ al tiuj senpagaj filmetoj kaj al la
afiŝoj kaj gazetaj artikoloj, EDE ricevis
25.000 voĉdonojn. Multaj el tiuj voĉdon-
antoj ne estas esperantistoj sed simple
opinias ke Esperanto estas bona ideo kaj
ke ĝi estas utila por Eŭropo.
Por konstrui la Eŭropan Union, por ebligi
debaton inter eŭropaj civitanoj, ni devas
proponi demokratiajn ilojn. La unua estas
Esperanto.
esperanto 2009
222009
Ĉu pretaj por 2009?
La venonta eŭropa baloto okazos en junio 2009.
Tiam la movado Eŭropo Demokratio Esperanto
planas partopreni la baloton en multaj eŭropaj
landoj. Tial via kunagado estas bezonata!
La efiko de balota kampanjo estas grandega: ĝi
ebligas sendi balotilojn kaj informilojn al ĉiuj
voĉdonantoj de iu lando. Tuteŭropa balota kam-
panjo estas la plej vastskala kaj efika reklam-
kampanjo por niaj ideoj.
La Eŭropa Unio bezonas novan iniciaton por pli
bona integriĝo de la civitanoj. La debatoj kaj
ideoj ne plu estu limigitaj je la nacia skalo. Ni
proponu alian Eŭropon, pli partoprenigan!
Kiel partopreni nian
agadon?
- aliĝi la retliston de EDE,
- starigi lokan diskutliston,
- starigi EDE-asocion/partion kun
samideanoj en sia lando,
- publikigi artikolojn/agad-alvokojn
en lokaj, landaj Esperanto-
gazetoj,
- partopreni konferencojn pri
lingva politiko, prezenti la
vidpunkton de EDE tie,
- dissendi gazetarajn komunikojn,
- disdoni flugfoliojn okaze de
prilingvaj, pri-eŭropaj aranĝoj…
Kiel kontakti EDE?
Skribu al kontakto@e-d-e.org
Retejo: www.esperanto2009.eu
Poŝtadreso:
EDE, 8 rue de Cotte, FR-75012 Paris
Telefono: +33 668 33 78 14
Por aliĝi la retliston de EDE, sendu
malplenan mesaĝon al :
Ede-eu-subscribe@googlegroups.com
Se vi deziras monsubteni EDE, ĝiru al nia
UEA-konto: edee-k
Se la projekto Eŭropo Demokratio Esperanto interesas vin, plenigu la formularon:
Nomo:
Lando:
Retadreso: